كليدواژه :
درياچه اروميه , درياچه وان , عناصر اقليمي , تحليل تطبيقي
چكيده فارسي :
همجواري دو درياچه اروميه و وان و تشديد تغييرات سطح تراز آبي درياچه اروميه نسبت به درياچه وان، سبب شده است كه در بسياري از بررسي ها، با فرض مشابهت دانستن ويژگي هاي طبيعي دو درياچه، عامل انساني را به عنوان مهم ترين عامل در رخداد كاهش تراز آبي درياچه اروميه دانسته شود. در اين پژوهش، تلاش شده است تفاوت هاي طبيعي دو درياچه فوق الذكر كه به عنوان مهم ترين عامل در بقا و يا زوال دو درياچه اروميه و وان در عصر تغيير اقليم شده است، پرداخته شود. بدين منظور در ابتدا به بررسي وضعيت پهنه آبي دو درياچه فوق الذكر پرداخته و سپس جهت بررسي وضعيت دمايي و نم نسبي در سطح هر دو درياچه، از پايگاه داده اي ECMWF به تفكيك فصول سال طي يك دوره آماري 39 ساله(2017 ـ 1979) استفاده شده است. بررسي ها نشان مي دهد در فصول مختلف سال دماي هوا در سطح درياچه وان بين 2 تا 4 درجه سانتي گراد كمتر از درياچه اروميه و نم نسبي آن به استثناي فصل زمستان، 2 تا 6 درصد بيشتر است. همچنين تفاوت هاي زيادي به لحاظ عمق، حجم آب، شيب كف بستر، بارش، تبخير، رواناب ورودي و توپوگرافي در اطراف دو درياچه وجود دارد؛ به طوري كه عمق متوسط درياچه وان در حدود 29 برابر عمق متوسط درياچه اروميه و حجم متوسط آب درياچه وان بيش از 100 برابر حجم آب درياچه اروميه است.به همين دليل هر گونه تغييرات اقليمي كه منجر به يك دوره خشك سالي و يا تر سالي شود بازخورد آن در درياچه اروميه بسيار متفاوت تر از درياچه وان است همين مساله نشان مي دهد كه درياچه اروميه بر خلاف درياچه وان به مثابه يك استخر نسبتا وسيع و بسار كم عمق بوده كه به شدت نسبت به هر گونه تغييرات ناشي از بارش و رواناب ورودي به درياچه واكنش نشان مي دهد.
چكيده لاتين :
The proximity of the two lakes of Urumia and Van and the intensification of changes in the level of water level in Lake Urmia over lake Van has caused that in many studies, assuming the similarity of the natural features of two lakes, the human factor as the most important factor in the reduction event The water level of Lake Urmia is considered. In this study, the natural disparities between the two above mentioned lakes as the most important factor in the survival and decline of the two lakes of Urumia and Van in the era of climate change have been attempted. For this purpose, we first examined the status of the azure zone of the two above mentioned lakes and then, to study the temperature and relative humidity of the two lakes, use of the ECMWF database by the seasons of the year during a 39-year statistical period (1979-2017) Has been. Studies show that in different seasons, the temperature of the air at the lake level is 2 to 4 degrees less than Lake Urmia and its relative humidity, except for winter, is 2 to 6 percent higher. There are also many differences in terms of depth, water volume, bed slope, rainfall, evaporation, runoff and topography around two lakes, so that the average depth of the lake is about 29 times the average depth of Lake Urmia and the average volume of lake water The tub is more than 100 times the volume of Lake Urmia water.
