بررسي تاثير آموزش بهداشت جنسي مبتني بر دوالگوي اعتقاد بهداشتي و ارتقاء سلامت پندر بر عملكرد جنسي زنان مبتلا به ديابت نوع دو

Effect of Sexual Health Education Based on Health Belief and Pender Health Promotion Models on the Sexual Function of Females with Type II Diabetes

مقدمه و هدف: ديابت يك بيماري متابوليك بوده كه يكي از پيامد هاي آن كاهش عملكرد جنسي مي باشد.از جمله رويكرد هاي تقليل دهنده اين عارضه آموزش بهداشت جنسي مي باشد. در آموزش بهداشت، مدل هاي مختلفي به منظور تغيير رفتار هاي زيان بار در جامعه طراحي شده است.از جمله اين مدل ها مي توان به الگوي اعتقاد بهداشتي و ارتقاء سلامت پندر اشاره كرد. مطالعه حاضر با هدف بررسي تاثير آموزش بهداشت جنسي بر اساس دو مدل پندر و باور بهداشتي بر عملكرد جنسي زنان مبتلا به ديابت نوع دو انجام گرفت. روش پژوهش: پژوهش حاضر يك مطالعه نيمه تجربي بود كه در آن 80 بيمار ديابتي به روش نمونه گيري در دسترس وارد مطالعه شدند. ابزار جمع آوري داده ها شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافيك و پرسشنامه عملكرد جنسي زنان روزن بود. قبل از انجام مداخله عملكرد جنسي بيماران با استفاده از پرسشنامه روزن سنجيده شد. سپس براي گروه هاي مداخله متناسب با مدل آموزشي 4 جلسه 90 دقيقه اي به صورت هفتگي برگزار گرديد. پس از انجام مداخلات مجددا پرسشنامه روزن تكميل شد. كليه داده ها پس از جمع آوري وارد نرم افزار spss نسخه 21 شده و با استفاده از آزمون هاي آماري توصيفي و استنباطي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: مقايسه پيش آزمون و پس آزمون نشان دادكه در گروه مداخله ميانگين نمره كلي عملكرد جنسي و زير مقياس هاي آندر گروه پندر از (2/21) 17/93به (2/22)20/69افزايش يافت.مقايسه آماري اين نمره در قبل و پس از مداخله اختلاف آماري معني داري را در اين گروه نشان داد(p=000/0) ميانگين نمره كلي عملكرد جنسي و زير مقياس هاي آن در گروه اعتقاد بهداشتي از (2/97)18 به(2/38)21/65افزايش يافت. مقايسه آماري اين نمره در قبل و بعد از مداخله اختلاف آماري معناداري را در اين گروه نشان داد(p=000/0).اين اختلاف ميانگين در هر دو گروه به لحاظ آماري معنا دار بود(P<0/05). نتيجه گيري: مقايسه نمرات عملكرد جنسي پس از انجام مداخلات در دو گروه حاكي از آن بود كه بجز زير مقياس تحريك رواني اختلاف آماري معني داري بيندو گروه وجود ندارد. با توجه به نتايج پژوهش حاضر، به نظر مي رسد كه استفاده از الگوهاي آموزشي بر اساس مدل ارتقا سلامت پندر و اعتقاد بهداشتي اثرات قابل توجه و معني داري بر عملكرد جنسي زنان مبتلا به ديابت نوع دو داشته باشد.

Introduction: Diabetes is a metabolic disease, and one of its consequences is reduced sexual function. Sexual health education is one of the approaches to overcome this condition. In health education, different models have been designed to change harmful behaviors in society. These models include Health Belief Model and Pender Health Promotion. This study aimed to investigate the effect of sexual health education based on two models of Pender and Health Belief on sexual function of females with type II diabetes. Materials and Methods: This quasi-experimental study was conducted on 80 diabetic patients who were selected through convenience sampling. The data were collected using demographic characteristics form and Rosen's sexual function questionnaire. Before intervention, sexual function of patients was measured using Rosen questionnaire. Subsequently, the intervention group participated four 90-minute educational sessions on a weekly basis in accordance with the educational model. Following that, the intervention group were asked to complete the Rosen questionnaire again. The obtained data were imported into SPSS software (version 21) and analyzed using descriptive and inferential statistics. Results: Comparison of pre-test and post-test showed an increase in the mean total score of sexual function and sub-scales of Pender in the intervention group from 17.93 (2.21) to 20.69 (2.22). It should be mentioned that there was a statistically significant difference between the two groups in this regard before and after the intervention (P=0.000). Moreover, the mean score of sexual function and its subscales in the Health Belief group increased from 18 (2.97) to 21.65 (2.38), which showed a statistically significant difference before and after the intervention in this group (P=0.000). Furthermore, a statistically significant difference was observed between the two groups in this regard (P˂0.05). Conclusion: Comparison of sexual function scores after the intervention in both groups indicated that there was no statistically significant difference between the two groups, except for the scale of psychological stimulation. According to the results of this study, it seems that the utilization of educational models based on Pender Health Promotion Model and Health Belief Model have significant effects on the sexual function of females with type II diabetes.