تأثير آموزش گروهي رابطه درماني والد ـ كودك به مادران بر كاهش احساس تنهايي دختران كم شنوا

The Effect of Group Training Parent-Child Relationship Therapy (CPRT) for Mothers on Reducing Feeling of Loneliness among Girls with Hearing Impairment

زمينه و هدف: كم شنوايي كودكان يكي از ناتواني ­هايي است كه پيامدهاي روانشناختي نامطلوبي براي كودك و والدين او به همراه دارد. پژوهش حاضر با هدف تعيين و بررسي تأثير آموزش گروهي مبتني بر رابطه درماني والد ـ كـــودك به مادران بر كاهش احساس تنهايي دختران كم شنوا انجام شد. روش بررسي: اين پژوهش از نوع نيمه‌آزمايشي با گروه كنترل و پيش‌آزمون ـ پس‌آزمون بود. جامعه اين پژوهش، دانش‌آموزان دختر كم شنوا مقطع ابتدايي مدرسه ناشنوايان باغچه بان 2 شهر تهران در 1394 سال بودند. نمونه‌ها 16 نفر دانش‌آموز كم شنوا بودند كه به شيوه در دسترس انتخاب و با گمارش تصادفي در دو گروه 8 نفره آزمايش و كنترل قرار گرفتند. قبل و بعد از مداخله دانش‌آموزان هر دو گروه به وسيله مقياس احساس تنهايي آشر و همكاران مورد ارزيابي قرار گرفتند. آموزش مبتني بر رابطه درماني والدـ كودك در 10 جلسه دو ساعته براي مادران دانش‌آموزان گروه آزمايش ارايه شد، در حالي كه مادران دانش‌آموزان گروه كنترل تا پايان مرحله پس‌آزمون، بسته آموزشي را دريافت ننمودند. داده­ها به وسيله آزمون تحليل كوواريانس تك متغيري تجزيه و تحليل شدند. يافته ­ها: نتايج تحليل كوواريانس حاكي از آن بود كه آموزش گروهي مبتني بر رابطه درماني والدـكودك به مادران بر كاهش احساس تنهايي در دختران كم شنواي گروه تحت مداخله مؤثر بوده است. ميانگين نمرات احساس تنهايي براي گروه آزمايش در پيش آزمون 38/47 و در پس آزمون 25/40 به دست آمد. براي گروه كنترل نيز اين نمره در پيش‌آزمون 00/48 و در پس‌آزمون 25/49 به دست آمد. همان‌طور كه ملاحظه مي شود نمرات آزمودني‌هاي گروه آزمايش در متغير پژوهش در پس‌آزمون تغييراتي داشته‌اند. با توجه به نتيجه تحليل كوواريانس تك متغيري است، مقدار F براي احساس تنهايي(53/25=F و 01/0 p<) نشان مي­دهد كه اثر آموزش مبتني بر رابطه درماني والد-كودك معني­دار است، بدين معنا كه پس از محاسبه اثر پيش آزمون، تفاوت ايجاد شده در نمرات دو گروه در ميزان احساس تنهايي معني‌دار است. مجذور اتا نيز نشان مي­دهد كه 66 درصد از تغييرات به وجود آمده ناشي از اثر مداخله آموزشي است. نتيجه‌گيري: آموزش گروهي به شيوه CPRT به مادران بر كاهش احساس تنهايي دختران كم شنوا در گروه مداخله در مقايسه با گروه شاهد مؤثر بوده است. آموزش مبتني بر رابطه درماني والدـكودك يك روش مفيد و اقتصادي براي كاهش مشكلات و ارتقاء كيفيت رابطه والدـ كودك است و مي­تواند به عنوان يك روش توانبخشي مبتني بر خانواده به كار گرفته شود. هم‌چنين پژوهش‌هايي كه به طور مستقيم در راستاي نتايج اين مطالعه باشند، يافت نشد، اما يافته‌هاي بسياري از جمله پژوهش‌هاي يوئن، لندرث و باگرلي، توفام و همكاران، گلازرـ والدمن و همكاران و بسياري از پژوهش‌هاي ديگر با پژوهش حاضر هم‌سو مي‌باشد.

Background & aim: Hearing impairment of children is one of the disabilities which is accompanied by unpleasant psychological consequences for the child and his/her parents. The present research was aimed at investigating the effect of group training of parent-child relationship therapy (CPRT) for mothers to reduce the feeling of loneliness among daughters with hearing impairment. Methods: The present study was an applied research type which was conducted by semi-experimental method with pretest-posttest with control group design. The research population included all female students with hearing impairment in primary deaf school of Baghcheh-Ban 2 in Tehran, 2015. The sample included 16 students with hearing impairment who were selected via available sampling method and were assigned into two eight-subject groups of experiment and control by random assignment method. Before and after the intervention, the students of both groups were assessed by Asher and colleagues’ loneliness scale (1986). Group training based on parent-child relationship therapy was delivered to mothers of the students of the experiment group in 10 2-hour sessions while the mothers of the students in the control group didn’t receive the training package until the end of the posttest phase. The data were analyzed through univariate analysis of covariance in SPSSv20. Results: Results of the covariance analysis indicated that group training based on parent-child relationship therapy for mothers was effective in reducing loneliness among girls with hearing impairment in the experiment group. Mean scores of loneliness for the experimental group were 47.38 in the pre-test and 40.25 in the post-test. For the control group this score was 48.00 in pre-test and 49.25 in post-test. As evident, the scores of the experimental group in the post-test changed. According to the results the covariance analysis is univariate. The F value for Loneliness (F=25.53, p<0.01) indicates that the effect of training of parent-child relationship therapy is significant, meaning that after calculating the pre-test effect, difference in Loneliness between both groups was significant. Eta chi-square also shows that 66% of the changes were due to the effect of training intervention. Conclusion: Group training based on child-parent relationship therapy(CPRT) to mothers was effective in reducing the loneliness of hearing-impaired daughters in the intervention group compared to the control group. Furthermore, CPRT is an economic and helpful method for reducing problems and enhancing the quality of the parent-child relationship and it can be used as a family-based rehabilitation method. However, No studies were found directly in line with the results of this study, nevertheless, many findings including those of Yuen, Landreth & Baggerly, Topham et al., Glazer-Waldman et al., and others, are consistent with the present study.