محرميت در اهداي جنين از نظر فقه مذاهب اسلامي

Jurisprudential Investigation on the Confidentiality of Embryo Donation

ناباروري، يكي از مشكلات اساسي برخي زوج‌ها در طول تاريخ بوده است؛ اما پيشرفت‌هاي علمي دهه‌هاي اخير و ارائه‌ي روش‌هاي نوين، تا حدي زياد، اين مشكل را حل كرده است. يكي از اين روش‌ها، اهداي جنين به زوج‌هاي نابارور است كه در آن، اسپرم و تخمك زوج‌هاي قانوني و شرعي، در محيط آزمايشگاه، تلقيح شده و جنينِ حاصل، به زوج‌هاي قانوني و شرعي ديگر اهدا مي‌شود. نظرات موافق و مخالف فقهاي معاصر درخصوص مسائل شرعي اهداي جنين، مردم و پزشكان را با ترديد مواجه ساخت؛ تاجايي‌كه قوه‌ي مقننه، قانون نحوه‌ي اهداي جنين به زوج‌هاي نابارور را در سال 1382 به تصويب رساند. اين قانون در زمان خود بسيار راهگشا بود؛ اما با توجه به نگارش مختصر آن، نواقصي هم دارد؛ براي مثال، وضعيت محرميت كودك تولديافته از اهداي جنين، مشخص نشده است. در اين مقاله، با استفاده از كتب طراز اول فقه و حقوق شيعه و مقالات اين حوزه و همچنين، با استناد به مواد قانوني و تطبيق آن با آراي فقها، به بررسي فقهي محرميت در اهداي جنين پرداخته شده است. با جمع‌بندي نظرات موافقان و مخالفان حوزه‌ي اخلاق پزشكي و آراي فقها و قوانين كشور، محرميت مادر صاحب رحم به طفل ثابت شد؛ همچنين، معلوم شد در چنين نمونه‌هايي، همه‌ي احكام رضاع اجرا مي‌شود و پدر (شوهر زن صاحب رحم) نيز، با رعايت شروطي، محرم خواهد شد.

Infertility has been the main problem of infertile couples in history. However, infertility is solved with modern methods’ in recent decades. Embryo donation is one of the methods to infertile couples. In this method, sperm and oocyte of legal and religious couples are inoculated in the lab and the fetus is given to other legal and religious couples. However, people and doctors have doubts to agree or disagree with the views of contemporary jurisprudents. Then, the legislature passed the law of donating embryos to infertile couples in 2003. Although at the time, this law was very useful. However, there are shortcomings because of the brief writing of the law. The child's confidentiality to the fetus has not been determined. In this paper, the rights of Shia jurisprudence books and their adaptation to the opinions of the jurisprudents articles regarding the confidentiality of the embryo donation are discussed. Concluding different opinions from medical ethics and jurisprudential comments and laws, confidentiality of the mother’s womb to the child was proved. All provisions of the foster mother also runs. The confidentiality of the father will also be accepted according to several conditions.