عنوان مقاله :
پيش‌گويي‌كننده‌هاي رفتار خودآزمايي پستان در زنان خانه‌دار، بر اساس مدل فرانظري
عنوان به زبان ديگر :
Predictors of breast self-examination behavior in housewives based on trans-theoretical model
پديد آورندگان :
مودي، ميترا دانشگاه علوم پزشكي بيرجند - مركز تحقيقات عوامل اجتماعي موثر بر سلامت، بيرجند، ايران , ميري، محمدرضا دانشگاه علوم پزشكي بيرجند - مركز تحقيقات عوامل اجتماعي موثر بر سلامت، بيرجند، ايران , شريف زاده، غلامرضا دانشگاه علوم پزشكي بيرجند - مركز تحقيقات عوامل اجتماعي موثر بر سلامت، بيرجند، ايران , نوروزي، انسيه دانشگاه علوم پزشكي بيرجند - مركز تحقيقات عوامل اجتماعي موثر بر سلامت، بيرجند، ايران , ميري، مريم دانشگاه علوم پزشكي بيرجند - مركز تحقيقات عوامل اجتماعي موثر بر سلامت - گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، بيرجند، ايران , اسحقي، سودابه پزشك عمومي،
كليدواژه :
مدل فرانظري , پيش‌گويي‌كننده , سرطان پستان , خودآزمايي پستان
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: سرطان پستان، دومين علت عمده مرگ ناشي از سرطان در بين زنان است. خودآزمايي ماهيانه پستان، يك رفتار غربالگري مهم براي تشخيص زودرس سرطان پستان مي‌باشد؛ اما تعداد كمي از زنان اين رفتار را انجام مي‌دهند. هدف از انجام اين مطالعه، تعيين پيش‌گويي‌كننده‌هاي رفتار خودآزمايي پستان در زنان خانه‌دار بر اساس مدل فرانظري بود.
روش تحقيق: اين مطالعه توصيفي- تحليلي، بر روي 450 نفر از زنان خانه‌دار 40-20 سال مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي و درماني شهر بيرجند انجام شد. نمونه‌گيري به‌صورت طبقه‌اي انجام گرديد. جمع‌آوري داده‌ها از طريق پرسشنامه محقق‌ساخته شامل اطلاعات دموگرافيك و ابعاد مدل فرانظري و سؤالات آگاهي كه روايي و پايايي آن تأييد شد، صورت گرفت. داده‌ها پس از جمع‌آوري در نرم‌افزار SPSS (ويرايش 19) وارد و توسط آزمون‌هاي آماري رگرسيون لجستيك چندحالتي و ضريب همبستگي پيرسون، تجزيه و تحليل شد.
يافته‌ها: ميانگين سنّي زنان 5/24±30/75 سال بود. بر اساس مراحل تغيير انجام رفتار خودآزمايي پستان، 32/9 درصد زنان مورد مطالعه در مرحله پيش‌تفكر، 19/6 درصد در مرحله تفكر، 3/3درصد در مرحله آمادگي، 18/2 درصد در مرحله عمل و 6 درصد در مرحله نگهداري بودند. آناليز رگرسيون نشان داد كه خودكارآمدي، آگاهي و سطح تحصيلات، پيش‌بيني‌كننده انجام خودآزمايي پستان بودند.
نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌ها آگاهي و خودكارآمدي، پيش‌بيني‌كننده‌هاي انجام خودآزمايي پستان هستند؛ بنابراين مي‌توان با انجام مداخلات آموزشي با هدف افزايش آگاهي، افزايش خودكارآمدي و مهارت‌ورزي، ميزان انجام خودآزمايي پستان را افزايش داد.
چكيده لاتين :
Background and Aim: Breast cancer is the second leading cause of death from cancer among women. Monthly breast Self-Examination is an important screening strategy for early detection of breast cancer, but few women do this. The purpose of this study was to determine predictors of breast self-examination behavior in housewives based on the trans-theoretical model.
Materials and Methods: This descriptive-analytic study was incorporated 450 housewives aged between 20 to 40 years old referring to health centers in Birjand. Sampling was through the Stratified Sampling method. Data collection was carried out through a researcher-made questionnaire including demographic information and dimensions of the meta-theory model and knowledge questions whose validity and reliability were confirmed. The data were analyzed by SPSS 19 software and analyzed by multivariate logistic regression and Pearson correlation coefficient test.
Results: Mean age of the housewives was 30.75±5.24 years. As regarding the stages of transition in breast self-examination (BSE) behavior, 32.9% were in the pre-contemplation stage, 19.6% in contemplation, 23.3% in preparedness, 18.2% in action, and 6% in maintenance stages. Regression analysis showed that self-efficacy, knowledge, and education level were predictors of BSE.
Conclusion: The findings of the study showed that self-efficacy and knowledge were predictors of BSE. Therefore, BSE behavior can be reinforced via educational programs that aim at increasing awareness and self-efficacy among women.
عنوان نشريه :
مجله دانشگاه علوم پزشكي بيرجند
