ارزيابي اثرات اجتماعي ايجاد و گسترش صنايع تبديلي و تكميلي در شهرك‌هاي صنعتي بر نواحي روستايي (مطالعۀ موردي: شهرك‌هاي صنعتي شهرستان گرگان)

Assessment of social impacts of the creation and expansion of conversion and complementary industries in industrial towns on rural areas (case study: Industrial towns of Gorgan)

استقرار شهرك‌هاي صنعتي در روستاها به عنوان روشي براي رسيدن به اهداف توسعه، مورد توجه برنامه‌ريزان قرار گرفته است. بر اين اساس صنعتي شدن مي‌تواند نقش به سزايي در توسعه روستايي از طريق افزايش توليدات روستايي، بهره‌وري، ايجاد فرصت‌هاي شغلي، تأمين نيازهاي اساسي و ايجاد پيوند با ديگر بخش‌هاي اقتصادي ايفا نمايد. از اين رو تحقيق حاضر به دنبال پاسخ اين سوال است كه ايجاد و گسترش صنايع تبديلي و تكميلي در شهرك‌هاي صنعتي شهرستان گرگان چقدر توانسته بر بهبود شاخص‌هاي اجتماعي نواحي روستايي تأثيرگذار باشد. بر اين اساس، 100 نفر از سرپرستان خانوار از 20 روستا به عنوان حجم نمونه انتخاب و به صورت تصادفي نمونه‌گيري شدند. ابزار سنجش در اين تحقيق پرسشنامه محقق ساخته‌اي بود كه روايي آن بر اساس نظرات تخصصي اساتيد و پايايي آن با محاسبۀ ضريب آلفاي كرونباخ به دست آمد. نتايج نشان داد، ايجاد و گسترش صنايع تبديلي در شهرك‌هاي صنعتي بر مؤلفه‌هاي اجتماعي نواحي روستايي در حد زيادي مورد ارزيابي قرار گرفته است و همچنين عامل افزايش مهاجرت از شهر به روستا با ضريب همبستگي 0/319 در سطح 99 درصد اطمينان با ايجاد و گسترش صنايع تبديلي در منطقه مورد مطالعه رابطة معني‌داري داشته است. به بيان ديگر، ايجاد و گسترش صنايع تبديلي در مناطق روستايي با زمينه‌سازي فرصت‌هاي شغلي، موجب افزايش مهاجرت از شهر به روستاها گرديده است. بر اساس ضريب تعيين تعديل شده، 9/3 درصد از تأثيرپذيري ايجاد و گسترش صنايع تبديلي مربوط به افزايش مهاجرت از شهر به روستا مي‌باشد و بر اساس آن تبيين مي‌گردد.

Establishment of industrial settlements in villages has been considered by planners as a way to achieve development goals. Accordingly, industrialization can play an important role in rural development by increasing rural productivity, productivity, creating job opportunities, meeting basic needs and connecting with other sectors of the economy. Therefore, the present research seeks to answer the question that the creation and expansion of conversion and complementary industries in industrial towns of Gorgan has been able to improve the social indicators of rural areas. Accordingly, 100 household caregivers from 20 villages were selected as sample size and randomly selected. The instrument of measurement in this research was a researcher-made questionnaire whose validity was based on the experts' opinions and its reliability was calculated by calculating the Cronbach's alpha coefficient. As the results showed, the creation and expansion of conversion industries in industrial cities has been largely evaluated on the social components of rural areas so, factor of increasing the migration from city to village with a correlation coefficient of 0.319 at 99% confidence level with the creation and expansion of conversion industries in the study area has a significant relationship. the creation and expansion of conversion industries in rural areas by providing job opportunities has increased the migration from the city to the villages. In other words, according to the adjusted coefficient of determination, 9.3 percent of the impact of the creation and expansion of conversion industries is on the increase of migration from city to village and is explained accordingly.