پديد آورندگان :
نوري ده بزرگ، محمد دانشگاه شهيد بهشتي، تهران , رضويان، محمد تقي دانشگاه شهيد بهشتي - گروه جغرافياي انساني و آمايش، تهران , قورچي، مرتضي دانشگاه شهيد بهشتي - گروه جغرافياي سياسي، تهران
كليدواژه :
كيفيت زندگي , كيفيت محيطي , بافت هاي ناكارآمد , منطقه 12 شهر تهران
چكيده فارسي :
كيفيت زندگي يكي از عواملي است كه امروزه در مطالعات شهري جايگاه ويژه‌اي دارد. تلاش در جهت بالا بردن كيفيت زندگي و رضايت مندي از آن در عرصه بافت‌هاي ناكارآمد شهري به‌ويژه در كلان‌شهرها به دليل اينكه با معضلي به نام فرسودگي روبرو گشته‌اند و اين معضل باعث آسيب‌پذيري و نارضايتي شديد از سطح كيفيت زندگي در اين بافت‌ها گرديده است، اكنون به يك اضطرار و ضرورت تبديل گشته است. بنابراين در اين مقاله ، هدف شناسايي و سنجش ميزان تأثيرگذاري مؤلفه‌هاي مؤثر بر كيفيت زندگي در بافت‌هاي ناكارآمد منطقه 12 شهر تهران در راستاي تقويت و افزايش سطح كيفيت محيط زندگي در اين بافت‌ها است. بر اين اساس مبناي سنجش كيفيت زندگي در بافت ناكارآمد منطقه 12 شهر تهران، معيار رضايتمندي از كيفيت زندگي در اين بافت‌ها از ديدگاه ساكنين است. براي سنجش ميزان اثرگذاري مؤلفه‌هاي مؤثر بر كيفيت زندگي از روش‌هاي آماري نظير آزمون T، رگرسيون چند متغيره و روش تحليل مسير (Path analysis) استفاده‌شده است. روش اين پژوهش، ازلحاظ هدف «كاربردي» و ازنظر روش مطالعه «توصيفي - تحليلي» است و جمع آوري اطلاعات و داده ها به دو صورت اسنادي - پيمايشي و قياسي - استقرايي است. حجم نمونه مورد مطالعه در اين پژوهش با توجه به جمعيت بافت ناكارآمد منطقه 12 شهر تهران و با استفاده از فرمول كوكران 384 نفر به‌دست‌آمده است و روايي مؤلفه هاي پرسشنامه توسط تعدادي از كارشناسان و اعضاي هيئت‌علمي دانشگاه مورد تأييد قرار گرفت و همچنين براي بررسي پايايي ابزار تحقيق نيز از روش انجام پيش‌آزمون و ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شده است كه اين ضريب براي مجموع شاخص هاي پرسشنامه 0/791 محاسبه شد كه نشان دهنده پايايي مناسب و قابل قبول ابزار پرسشنامه است و اعتبار سازه اي آن با تحليل عاملي مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج پژوهش نشان مي دهد كه وضعيت رضايت از مؤلفه هاي مسكن، كالبدي - فيزيكي، اجتماعي، اقتصادي، حمل و نقل، محيطي و خدماتي معنادار بوده و نشان از سطح پايين كيفيت در اين شاخص ها دارد. به نحوي كه عامل مسكن، كالبدي، محيطي و اقتصادي بيشترين تأثير را در ميزان رضايتمندي از كيفيت زندگي بافت ناكارآمد منطقه 12 شهر تهران دارا هستند.
چكيده لاتين :
Quality of life is one of the factors that today has a special place in urban studies. Efforts to improve the quality of life and its satisfaction in dysfunctional urban areas, especially in metropolises, due to a problem called burnout, and this problem has caused vulnerability and severe dissatisfaction with the quality of life in these tissues, has now become one Urgency and necessity have become. Therefore, in this paper, the purpose of identifying and measuring the effect of factors affecting the quality of life in inefficient tissues in the 12th district of Tehran is to enhance and improve the quality of life environment in these tissues. Based on this, the basis of assessing the quality of life in the inefficient tissue of the 12th district of Tehran is a measure of satisfaction with the quality of life in these tissues from residents' point of view. Statistical methods such as T-test, multivariate regression and Path analysis have been used to measure the effect of factors affecting quality of life. The method of this research is "applied" from the point of view of the "descriptive-analytical" study method and the collection of data and data is in both documentary-survey and deductive-deductible. The sample size of the study was 384 with regard to the inefficient tissue population of the 12th district of Tehran and using the Cochran formula. The validity of the questionnaire components was verified by a number of experts and faculty members of the university. Also, to verify the reliability of the research tool Also, the pre-test method and Cronbach's alpha coefficient were used. This coefficient was calculated for total indices of questionnaire 0.791 which indicates the appropriate and acceptable reliability of the questionnaire's tool and its structural validity is examined by factor analysis. The results of the research show that the satisfaction of the components of housing, physical-physical, social, economic, transport, environment and services is significant and indicates a low level of quality in these indices. Housing, physical, environmental and economic factors have the most effect on satisfaction with poor quality of life in 12th district of Tehran.
