تحليل رابطه فرهنگ اخلاق ‌مدار با تمايل به رفتار اخلاقي، رفتار شهروندي سازماني و تناسب فرد ـ سازمان

Analyzing the Relationship Between Ethic-based Culture with the Desire for Ethical Behavior and Organizational Citizenship Behavior and Personal-organizational Fit

زمينه و هدف: فرهنگ اخلاق ‌مدار پيش‌بيني‌كننده رفتار اخلاقي و رفتار شهروندي سازماني است. فرهنگ اخلاقي آگاهي ما را در فعاليت‌هايمان ارتقا داده و مي‌تواند هوشياري ما را درباره تعهدات دو‌جانبه‌مان به سازمان افزايش دهد؛ بنابراين بايد به آن توجه شود. هدف اين پژوهش بررسي ارتباط فرهنگ اخلاق‌مدار با تمايل به رفتار اخلاقي و رفتار شهروندي سازماني توسط آزمون نقش ميانجي تناسب فرد ـ سازمان در كاركنان دانشگاه اروميه است. روش كار: اين پژوهش توصيفي ـ همبستگي از نوع مدل‌يابي معادلات ساختاري است. جامعه آماري همه كاركنان ديپلم به بالاي دانشگاه اروميه مشتمل بر 503 نفر در سال 1397 بود كه بر اين اساس 217 نفر با استفاده از روش نمونه‌گيري طبقه‌اي نسبي انتخاب شدند. براي جمع‌آوري اطلاعات از پرسشنامه‌هاي استاندارد استفاده شده است. داده‌ها با استفاده از شاخص‌هاي توصيفي و روش مدل‌يابي معادلات ساختاري تحليل شد. يافته‌ها: فرهنگ اخلاقي با رفتار اخلاقي و رفتار شهروندي سازماني رابطه مثبت و معني‌داري دارد. همچنين تأثير مستقيم و معني‌دار فرهنگ اخلاقي بر تناسب فرد ـ سازمان تأييد شد. تناسب فرد ـ سازمان با رفتار اخلاقي و رفتار شهروندي سازماني رابطه مثبت و معني‌دار دارد. افزون بر آن نقش ميانجي‌گري متغير تناسب فرد ـ سازمان در رابطه ميان فرهنگ اخلاقي با دو متغير ديگر، رفتار اخلاقي و رفتار شهروندي سازماني، نيز تأييد شد. نتيجه‌گيري: فرهنگ اخلاق‌مدار به طور مستقيم تناسب فرد ـ سازمان را ارتقا مي‌دهد. همچنين با تأييد نقش ميانجي تناسب فرد ـ سازمان فرهنگ اخلاق‌مدار اثر غيرمستقيم، مثبت و معني‌دار بر رفتار اخلاقي و رفتار شهروندي سازماني دارد.

Background and Objectives: The ethic-based culture is the predictor of ethical behavior and organizational citizenship behavior. Ethical culture enhances our awareness of our activities and can also increase our awareness of our bilateral commitments to the organization and therefore focus on what is important in an organizational setting. The present research aimed at investigating the relationship between the ethical culture with a tendency to ethical behavior and organizational citizenship behavior by examining the mediating role of the person’s organization in the staff of Urmia University. Methods: This descriptive correlation study is a structural equation modeling model. The statistical population of this study consisted of all 503 high school graduates of Urmia University in 2018. Based on the stratified random sampling method, 217 individuals were selected. Standard questionnaires were used to collect information. Data analysis was performed using descriptive indexes and structural equation modeling method. Results: Based on the results there is a positive and significant relationship between ethical culture with ethical behavior and organizational citizenship behavior. Also, the direct and significant impact of ethical culture on the individual- organizational adaptability was confirmed. The results also showed that the individual- organizational adaptability has a positive and significant relationship with ethical and organizational citizenship behaviors. In addition, the role of mediation of this variable (individual-organizational adaptability) in the relation between the ethical culture with two other variables (ethical and organizational citizenship behaviors) was also confirmed based on the findings of the research. Conclusion: Based on the findings, it can be concluded that ethical culture directly promotes personal-organizational fit. In addition, confirming the mediating role of the individual-organization fit ethical culture has an indirect, positive and significant effect on ethical behavior and organizational citizenship behavior.