پديد آورندگان :
قادري، محمد دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي، بجنورد - دانشكده پرستاري و مامايي , موسوي جاجرمي، مرتضي دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي، بجنورد - گروه معارف , حارث آبادي، مهدي دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي، بجنورد - دانشكده پرستاري و مامايي , مجلسي، صبا دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي، بجنورد - كميته تحقيقات دانشجويي , بخش آبادي، مهدي دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي، بجنورد - معاونت تحقيقات و فن آوري , فيضي، پريسا دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي، بجنورد - گروه معارف
چكيده فارسي :
سوء مصرف مواد يك پديده شايع و رو به افزايش در سراسر دنياست كه به عنوان مهمترين آسيب اجتماعي، جامعه بشري را مورد تهاجم قرار داده و عوامل متعددي سبب مي شود تا شخص دچار افت جدي در كنش هاي فردي و اجتماعي شود. لذا اين مطالعه با هدف بررسي شيوع و عوامل زمينه ساز سوء مصرف مواد را در دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي انجام شد.
مواد و روشها:
اين مطالعه توصيفي در سال 1396 در دانشگاه علوم پزشكي خراسان شمالي در شهر بجنورد انجام شد. تعداد 169 نفر از دانشجويان به روش نمونه گيري تصادفي طبقه اي در پژوهش شركت نمودند. ابزار جمع آوري داده ها، پرسشنامه پژوهشگر ساخته اي بود كه توسط مجريان و با بررسي مطالعات موجود تدوين گرديد. پرسشنامه حاضر شامل اطلاعات جمعيت شناسي و اطلاعات مربوط مصرف مواد شامل سيگار، قليان، الكل و مواد مخدر بود. اطلاعات مربوط به سوء مصرف مواد با 23 متغير شامل مصرف مواد طي يكسال و يكماه گذشته، سن اولين شروع مصرف، مكان و زمان و افرادي كه با آنان مصرف مي نموده اند، جمع آوري شده و با استفاده از SPSS 20 به كمك آمار توصيفي( فراواني، درصد، ميانگين) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.
يافته ها:
ميانگين سني دانشجويان 03/2± 08/21 بود. %5/62 دانشجويان را خانم ها تشكيل مي دادند. ميانگين معدل دانشجويان 45/1± 43/16 بود. شيوع سوء مصرف سيگار، قليان، مشروبات الكلي و مواد مخدر به ترتيب برابر با %4/8، %9/18، %7/7 و %6/3 بود. ميانگين سني سوء مصرف مواد در دانشجويان 57/2 ± 15/17 سال بود. اغلب دانشجويان با دوستان غير دانشگاهي سوء مصرف قليان(5%/18)، مشروبات الكلي(4%/2) و مواد مخدر(4%/2) داشتند. سوء مصرف قليان، مشروبات الكلي و مواد مخدر بيشتر در اوقات فراغت صورت مي گرفت و به ترتيب برابر با ( %4/12)، (%8/1) و (%7/4) بود. بيشترين مكان سوء مصرف مواد در مورد سيگار، قليان و مواد مخدر پارك ها و فضاي سبز و براي مشروبات الكلي منازل مجردي و خانوادگي بود.
بحث و نتيجه گيري:
بيشترين سوء مصرف در بين دانشجويان مربوط به كشيدن قليان بود. سوء مصرف مواد اغلب بصورت گروهي و با دوستان غير دانشگاهي، در فضاي سبز و پارك ها و در اوقات فراغت انجام مي شد. پيشنهاد مي شود به منظور كاهش شيوع سوء مصرف مواد، دوره هاي آموزشي تخصصي بيشتري براي افزايش آگاهي و درك دانشجويان در مورد عوامل زمينه ساز سوء مصرف مواد برگزار گردد. بعلاوه توصيه مطالعات بيشتر به منظور شناسايي هرچه دقيقتر عوامل زمينه ساز سوء مصرف مواد انجام شود.
چكيده لاتين :
Introduction: Drug abuse is a widespread and increasing phenomenon throughout the world that,
as the most important social harm, invades human society and causes many to become seriously
impaired in individual and social action. The aim of this study was to investigate the prevalence and
underlying factors of substance abuse among students of North Khorasan University of Medical
Sciences.
Materials and methods: This study was descriptive. 169 students participated in the study by
stratified random sampling. The data collection tool was a researcher-made questionnaire that was
developed by the presenters and reviewed by existing studies. The questionnaire included
demographic information and drug use information including cigarettes, hookah, alcohol and drugs.
Data on substance abuse were collected using 23 variables including substance use during the past
year and month, age of first use, place and time, and people using them, using descriptive statistics
(Frequency, percentage, mean) were analyzed by SPSS 20.
Result: Most of the students were female (62.5%). The mean age of students was 21.08 ± 2.03. The
mean score of students was 16.431 1.45. The prevalence of cigarette, hookah, alcohol and drug abuse
were 8.4%, 18.9%, 7.7% and 3.6%, respectively. The mean age of substance abuse students was
17.15±2.57 years. Most students with non-academic friends had hookah abuse (18.5%), alcohol
abuse (2.2%) and drugs (2.4%). Abuse of hookah, alcohol and drugs were more frequent in leisure time and were (12.4%), (1.8%) and (4.7%), respectively. The most prevalent areas of abuse were
cigarettes, hookahs and narcotics in parks and green spaces, and single and family-run alcoholic
beverages.
Conclusion: The highest abuse among students was related to hookah smoking. Drug abuse was
often done in groups and with non-academic friends, in green spaces and parks and in leisure time.
In order to reduce the prevalence and areas of substance abuse, it is suggested that more specialized
training courses be held to increase students' awareness and understanding of the causes of substance
abuse. In addition, further studies are recommended to identify more precisely the underlying causes
of substance abuse.
