بررسي عوامل موثر بر خوانايي گزارش حسابرس: يك رويكرد زباني

A study of Factors Affecting Readability of the Audit Report: A linguistic Approach

پژوهش حاضر با هدف شناخت عوامل موثر بر خوانايي گزارش حسابرس انجام شد. بدين منظور خوانايي 1202 گزارش حسابرس صادره طي سال‌هاي 1390 (پس از تجديد نظر در استاندارد حسابرسي 700) الي 1395 به كمك شاخص گانينگ فاگ اندازه‌گيري و تاثير ويژگيهاي حسابرس و ويژگي‌هاي شركت مورد رسيدگي بر آن با روش داده‌كاوي درخت تصميم فازي، تحليل كوواريانس و رگرسيون گام به گام مورد مطالعه قرار گرفته است. نتايج نشان داد كه اول، سطح خوانايي گزارش‌هاي حسابرس صادره طي دوره پژوهش با يكديگر تفاوت دارد. دوم، خوانايي گزارش‌هاي حسابرس تحت تاثير ويژگي‌هاي حسابرس (موسسه و نويسنده‌گزارش) و ويژگي‌هاي شركت مورد رسيدگي قرار مي‌گيرد. سوم، مهمترين متغيرهاي تعيين‌كننده ميزان خوانايي گزارش حسابرس به ترتيب اهميت عبارتند از: اندازه‌ موسسه حسابرسي (تاثير منفي)، تلفيقي بودن/نبودن صورت‌هاي مالي (تلفيقي خوانايي كمتر)، اندازه شركت مورد رسيدگي (تاثير منفي)، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري شركت مورد رسيدگي (تاثير مثبت) و نوع گزارش حسابرس (تعديل نشده خوانايي بيشتر). چهارم، تاخير در ارائه گزارش حسابرس منجر به كاهش خوانايي آن مي‌گردد.

Readability is the ease with which a reader can understand a written text. Audit report is a message about validity of financial statements that auditors transmit to the users. It is expected that the readability of the audit report plays an important role in understanding it by users. Therefore, the present paper aims to examine the factors affecting on readability of the audit report. To this end, the readability of 1202 audit reports belong to 2011 to 2016 (after revision in the Audit Standard 700 on 2011), using Gunning Fog Index is measured, Then the impact of the auditor's characteristics and Client's characteristics on Audit report Readability by Fuzzy Decision Tree, Ancova an‎d step-by-step regression is studied. The results showed that, firstly, the readability of the audit reports varies with each other. Secondly, the readability of the audit reports is influenced by the auditor's characteristics and Client's characteristics. Third, most important variables determining readability of the audit report are the Auditor's Size (negative effect), auditing consolidted/not consolidted financial Statement (Consolidated one is less readable), size of the Client (negative effect), ratio of market to book value of Client (Positive effect) and Auditor's Report Type (adjusted report is less Readable). Fourth, audit report delay will reduce readability.