محاسبه ضرايب داده- ستانده سه منطقه اي، روش تركيبي سهم مكاني- جاذبه (مطالعه موردي: مناطق نفت خيز، استان تهران و ساير اقتصاد ملي)

Calculation of three-regions input-output coefficients, hybrid Location Quotient - Gravity Method, (Case Study: oil-rich regions, Tehran Province, and the rest national economies)

سياست گذاري منطقه اي نيازمند به كارگيري الگوي مناسب اقتصادي است. يكي از الگوهاي متداول در اين حوزه، مدل داده- ستانده چند منطقه اي است كه در آن اقتصاد ملي به مناطقي با مزيت هاي نسبي متفاوت تجزيه و بر اساس آن، سياست گذاري هاي مشخص صورت مي گيرد. روش تهيه جدول داده- ستانده چند منطقه اي در ايران همواره يكي از چالش هاي اصلي به منظور استفاده از آن ها در سنجش اثر سياست گذاري ها در مناطق شناخته شده است. در اين پژوهش به منظور رفع چالش فوق، روش تركيبي سهم مكاني- جاذبه براي اولين بار در ايران معرفي و به صورت تجربي براي سه منطقه ايران تهيه شده است. در روش تركيبي سهم مكاني- جاذبه در تامين داده هاي تجارت بين مناطق از بيشترين عوامل اقتصاد فضا (اندازه بخش عرضه كننده،اندازه بخش تقاضاكننده، اندازه كل اقتصاد، و فاصله) به طور همزمان بهره گرفته مي شود. در بخش تجربي به منظور عملياتي نمودن روش فوق از جدول داده ستانده ملي سال 1390 و آمار حساب هاي منطقه اي استان ها كه به سه منطقه تهران، مناطق نفت خيز(شامل استان هاي خوزستان، بوشهر، ايلام، كهكيلويه و بوير احمد و فرامنطقه) و ساير اقتصاد ملي تفكيك شده استفاده و ضرايب داده- ستانده سه منطقه اي محاسبه گرديده است. نتايج نشان مي دهند كه ضرايب فزاينده در سه منطقه مورد مطالعه متفاوت مي باشند. ضمن اين كه استان تهران در بين مناطق مورد مطالعه بيشترين اثرات سرريزي و ساير اقتصاد ملي بالاترين ضريب فزاينده را دارد.

Regional policy requires the use of a suitable economic model. One of the common patterns in this field is the multi-region input-output model in which the national economy is subdivided into regions with different comparative advantages and on the basis of specific policies. Multi-regional input-output data preparation in Iran has always been one of the main challenges in using them to measure the impact of policymaking in regions. In this study, in order to overcome the above challenge, the hybrid Location Quotient - Gravity method is introduced for the first time in Iran and has been empirically prepared for three regions of Iran. In hybrid Location Quotient - Gravity Method for Providing trade data between regions, utilizes the most space-economy factors (supplier size, demand size, total economy size, and distance) simultaneously. In the Experimental section, in order to operate the above method are used the National Input -output Table of 2011 and the statistics of regional accounts of provinces that are divided into three regions: Tehran, oil-rich regions (including Khuzestan, Bushehr, Ilam, Kohkiloyeh and Boyer-Ahmad and Trans-region) and have been calculated using three regional data-output coefficients. The results show that coefficients are different in the three study areas. Meanwhile, Tehran province has the most spillover effects among the study areas and the rest economy has the most coefficient.