طراحي چارچوب خودآموز آنلاين بازي وارشده سواد اطلاعاتي مبتني بر نظريه خود-تعييني

Designing a Framework for Information Literacy Gamified Online Tutorial Based on Self-Determination Theory

با توجه به اهميت فراگيري مفاهيم و مهارت­ هاي سواد اطلاعاتي در پيشرفت تحصيلي دانشجويان، تحول در شيوه آموزش آن حائز اهميت فراوان است؛ بنابراين هدف اين پژوهش ارائه چارچوب يك خودآموز آنلاين بازي ­وارشده جهت آموزش سواد اطلاعاتي است تا بدين­ وسيله انگيزه دروني، مشاركت و سطح يادگيري دانشجويان در فراگيري سواد اطلاعاتي افزايش يابد. رويكرد پژوهش حاضر كيفي است و از روش تحليل محتوا براي بررسي دو دسته مقالات بازيابي شده از 4 پايگاه اطلاعات علمي استفاده شده است. پس از حذف مقالات تكراري و غيرمرتبط، 18 مقاله مرتبط با عناصر خودآموز آنلاين سواد اطلاعاتي و 17 مقاله ­اي كه به عناصر بازي و راهكارهاي انگيزشي بر مبناي برآوردن سه مؤلفه نظريه خود-تعييني (استقلال، شايستگي و ارتباط) پرداخته ­اند انتخاب گرديد. جهت تعيين محتواي خودآموز نيز 81 خودآموز آنلاين بازيابي شده از پايگاه اطلاعاتي پريمو بررسي شد. پس از بررسي مقالات، 32 قابليت ضروري براي طراحي خودآموز آنلاين سواد اطلاعاتي در 3 گروه «ساختاري»، «محتوايي» و «آموزشي» طبقه­بندي شدند. پس از بررسي مطالعات حوزه بازي­وارسازي كه بر مبناي نظريه خود-تعييني انجام شده بود نيز 10 عنصر بازي­وارسازي ساختاري و محتوايي و 26 راهكار انگيزشي جهت برآوردن سه نياز دروني شايستگي، استقلال و ارتباط شناسايي شد. بررسي محتواي خودآموزهاي آنلاين سواد اطلاعاتي نيز نشان داد خودآموز آنلاين سواد اطلاعاتي بايد در 5 ماژول طراحي شود. چارچوب «خودآموز آنلاين بازي­وارشده سواد اطلاعاتي مبتني بر نظريه خود-تعييني» به ­دست آمده از اين پژوهش مي­تواند به عنوان مبناي پژوهش­هاي آتي در جهت ساخت خودآموزهاي آنلاين سواد اطلاعاتي قرار گيرد. پيشنهاد مي­ شود خودآموز آنلاين بازي­وارشده سواد اطلاعاتي منطبق با چارچوب اين پژوهش طراحي و اثربخشي آن بر ميزان يادگيري مفاهيم و مهارت­ هاي سواد اطلاعاتي و همچنين رفتار خود-تعييني دانشجويان بررسي گردد.

Considering the importance of learning information literacy skills in students’ academic achievement, evolution in teaching such concepts and skills is important. Therefore, the purpose of this study is to identify the components of gamified online tutorials for information literacy to provide a framework to increase internal motivation and students’ level of learning in information literacy. The present research is a qualitative study using content analysis method to examine two categories of selected articles from four scientific databases which identify important components for developing gamified online tutorials for information literacy. After removing repetitive and unrelated articles, 18 articles related to the elements of online information literacy tutorial and 17 articles addressing motivational and game strategies based on the three components of self-determination theory (autonomy, competence and relatedness) were selected. To determine the content of information literacy tutorials, 81 online tutorials were reviewed from the PRIMO database. After reviewing the articles, 32 essential features for designing an online information literacy tutorial were classified into three groups: structural, content and educational elements. After studying papers in the field of gamification based on SDT, 11 elements of structural and content-based gamification and 27 motivational strategies were identified to meet three requirements of competence, autonomy and relatedness. The review of the content of online information literacy tutorials also showed that they should be designed in 5 modules. The Information Literacy Gamified Online Tutorial Based on Self-Determination Theory (ILGOT- SDT) Framework can be used as the basis for further research into online information literacy tutorials. It is suggested that gamified online information literacy tutorials should be designed in consistent with the conceptual model of this research and its effectiveness should be evaluated for learning information literacy as well as the self-determination behavior of students.