اثربخشي درمان شناختي‌رفتاري مواجهه و جلوگيري از پاسخ بر بيماران مبتلا به اختلال وسواسي جبري مذهبي و آلودگي

Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy based on Exposure and Response Prevention on Patients with Contamination Obsessive-Compulsive disorder and Scrupulosity

مقدمه: هدف پژوهش حاضر مقايسه‌ تاثير درمان شناختي ‌رفتاري مواجهه و جلوگيري از پاسخ بر بيماران مبتلا به اختلال وسواسي جبري از نوع مذهبي و آلودگي بود. روش بررسي: روش پژوهش شبه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه كنترل بود. 60 نفر از بيماران مبتلا به اختلال وسواسي جبري با وسواس مذهبي و وسواس آلودگي با استفاده از مصاحبه تشخيصي و پرسش‌نامه‌هاي ييل‌براون و مقياس وسواس مذهبي پن، به صورت نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمايش و يك گروه كنترل (هر گروه 20 نفر) جايگزين شدند. درمان شناختي‌رفتاري مواجهه و جلوگيري از پاسخ در قالب نه جلسه چهل و پنج دقيقه‌اي به صورت فردي براي دو گروه آزمايش اجرا شد. داده­هاي حاصله از طريق نرم­افزار SPSS Inc., Chicago, IL; Version 16 و مدل آماري تحليل كوواريانس مورد تحليل قرار گرفت. نتايج: نتايج تحليل كوواريانس چند‌متغيري و آزمون تعقيبي بن‌فروني بيانگر تاثير درمان مواجهه و جلوگيري از پاسخ در كاهش وسواس فكري، عملي و نمره كل اختلال وسواسي ‌جبري گروه‌هاي آزمايشي در مقايسه با گروه كنترل بود (001/0≥ P). با توجه به آزمون تعقيبي بن‌فروني بين گروه وسواس مذهبي و گروه‌هاي وسواس آلودگي و گروه كنترل در متغير وسواس فكري (05/0 < p) تفاوت معنا‌داري وجود دارد، بين گروه وسواس مذهبي و گروه وسواس آلودگي در متغير وسواس عملي (15/0 < p) تفاوت معنا‌داري وجود ندارد. نتيجه‌گيري: يافته‌هاي مطالعه حاضر نشان داد كه درمان شناختي‌رفتاري مواجهه و جلوگيري از پاسخ با كاهش علائم فكري و عملي اختلال وسواسي‌جبري در هر دو گروه بيماران مبتلا به وسواس آلودگي و وسواس مذهبي همراه بوده است ولي پاسخ‌دهي گروه مبتلا به اختلال وسواسي‌جبري از نوع مذهبي در مقايسه به گروه مبتلا به وسواس آلودگي كمتر بوده است.

Introduction: The aim of the present study was to compare the effectiveness of cognitive behavior therapy based on exposure and response prevention on the patients with contamination obsessive-compulsive disorder (OCD) and scrupulosity. Methods: The method was semi-experimental pretest-posttest design by control group. Sixty OCD participants who were suffering from scrupulosity and contamination OCD were diagnosed by means of diagnostic interviewing, Yale-Brown Obsessive-Compulsive Scale and Penn inventory of scrupulosity. They were selected through convenience sampling method and were assigned in two experimental groups and one control group (each group 20). The cognitive behavioral therapy based on exposure and response prevention was performed on the subjects in nine individual sessions for 45 minutes for each experimental group. The data were analyzed using SPSS Inc., Chicago, IL; Version 16 by the multivariate analysis of covariance. Results: The results of multivariate analysis of covariance and Bonferroni post hoc tests showed that cognitive behavioral therapy based on exposure and response prevention were effective in decreasing OCD in the experimental groups compared to the control group (0.001≥ P). Bonferroni post hoc test showed that there was a significant difference between the scrupulosity group and the contamination group and control group on the obsession variable (0.05 < P). There was no significant difference between the contamination group and the scrupulosity group on the compulsion variable (0.15 < p). Conclusion: The findings suggest that cognitive behavioral therapy based on exposure and response prevention could help alleviate symptoms of obsessive-compulsive disorder in both religious and contamination OCD.