نقش مشاركت خانوارها در بازارهاي مالي در اثرگذاري تكانه پولي بر پويايي هاي اقتصاد كلان در ايران

The Role of Household Participation in Financial Market in Effectiveness of Monetary Shock on Macroeconomic Dynamics in Iran

ميزان مشاركت خانوارها در بازارهاي مالي مي تواند اثر تكانه هاي پولي بر اقتصاد را متاثر كند. الگوهاي مرسوم در ايران عموماً بدون توجه به اين موضوع و با فرض همگني طراحي شده­اند. اين امر مي­تواند منجر به توصيه اشتباه سياستي شود. براي پركردن اين خلاء، در اين تحقيق يك الگوي تعادل عمومي پوياي تصادفي با وجود دو نوع خانوارناهمگن طراحي و براي ايران برآورد مي شود. خانوارهاي نوع اول (غير ريكاردويي) در بازارهاي مالي مشاركت ندارد و خانوارهاي نوع دوم (ريكاردويي) در بازارهاي مالي فعال هستند. نشان داده مي شود كه اگر سهم خانوار غيرريكاردويي در اقتصاد از حد معيني بيشتر باشد، بر خلاف انتظار، شيب منحني IS ديناميكي مثبت و تعادل نامعين مي­شود. بر اساس روند توسعه بازارهاي مالي ايران، بازه به دور دوره 77-1368 (توسعه كمتر) و 96-1378 (توسعه بيشتر) تقسيم و نشان داده مي شود كه سهم خانوارهاي غيرريكاردويي از 54 درصد در دوره اول به 38 درصد در دوره دوم كاهش يافته است. نتايج تخمين بيزي نشان مي دهد كه در دوره اول، منحني IS صعودي و الگو فاقد يك تعادل معين است. امّا در دوره دوم، با افزايش مشاركت خانوارها در بازارهاي مالي، شيب IS منفي و يك تعادل باثبات وجود دارد. نمودارهاي ضربه-واكنش در دوره­ دوم، بيانگر عكس العمل مطابق انتظار متغيرهاي كلان مانند توليد، تورم، مزد واقعي و اشتغال نسبت به تكانه پولي است. بنابراين، براي جلوگيري از اشتباه هنگام اعمال سياست پولي، توصيه مي شود كه به ميزان توسعه مالي و ناهمگني خانوارها توجه شود.

Using a sticky price dynamic stochastic general equilibrium (DSGE) model, this paper study how the presence of both Ricardian and non-Ricardian households in the economy might affect the effectiveness of the monetary policy on macroeconomic dynamics and the determinacy of equilibrium in Iran. If the household participation in the financial market is not sufficiently big, the slope of a dynamic IS curve becomes positive. In the case of an upward-sloping IS curve, the equilibrium is indeterminant. Based on the degree of financial development in Iran, we estimate the share of non-Ricardian households for two periods: 1990 to 1999 and 2000 to 2017. The results show that during the first period, the share of non-Ricardian household in Iranian economy was 54 percent and the slope of the IS curve was upward. Hence, the model did not have a stable equilibrium during 1990-1999. However, in the second period, with an increase in the level of financial development in Iran, the share of non-Ricardian household decreased to 38 percent. In this case, the dynamic IS curve sloped downward and the model had a stable unique equilibrium. The impulse response functions show that in the second period, a monetary shock has the expected effect on macroeconomic variables including output, inflation, employment, real wage and the growth rate of money base. Our results underscore the role of households' participation in the financial market in the effectiveness of the monetary policy on macroeconomic variables and the determinacy of equilibrium in a dynamic stochastic model.