اثر محلول پاشي اسيد ‌ساليسيليك و سلنيوم بر ويژگي‌هاي فيزيولوژيك و زراعي گلرنگ در شرايط تنش خشكي

به‌منظور بررسي اثر محلول­پاشي اسيد‌ساليسيلك و سلنيوم بر ويژگي‌هاي فيزيولوژيك و عملكرد و اجزاي عملكرد گلرنگ در شرايط تنش خشكي، يك آزمايش به‌صورت كرت­هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. عامل اصلي شامل آبياري در سه سطح، آبياري كامل در فصل رشد (شاهد)، قطع آبياري در مرحله 50 درصد گلدهي و قطع آبياري در مرحله 50 درصد تشكيل طبق بود. عامل فرعي محلول­پاشي بوته‌هاي گلرنگ شامل عدم‌محلول‌پاشي (شاهد)، محلول­پاشي با اسيد‌ساليسيلك، محلول­پاشي با سلنيوم و محلول­پاشي با اسيد‌ساليسيلك همراه با سلنيوم در نظر گرفته شد. تنش خشكي باعث كاهش عملكرد بيولوژيك، اجزاي عملكرد و عملكرد دانه شد، ولي درصد پروتئين، فعاليت آنزيم سوپراكسيد ديسموتاز و پرولين را افزايش داد، همچنين بيش‌ترين اثر منفي تنش خشكي در مرحله گلدهي مشاهده شد، به‌طوري‌كه تنش مرحله گلدهي سبب افت 49 درصدي عملكرد دانه و 33 درصدي زيست توده گلرنگ شد. محلول­پاشي سبب بهبود عملكرد، اجزاي عملكرد و فعاليت سوپر‌اكسيد دسموتاز نسبت به عدم‌محلول‌پاشي (شاهد) شد. البته بين تيمارهاي محلول‌پاشي در عملكرد دانه و فعاليت سوپر‌اكسيد دسموتاز تفاوت معني‌داري مشاهده نشد، اما محلول‌پاشي اسيد‌ساليسيليك با Kg/ha 7198، بيش‌ترين زيست توده را نشان داد. محلول‌پاشي در شرايط عدم تنش و تنش خشكي سبب افزايش درصد روغن دانه شد، به‌طوي‌كه در آبياري كامل و تنش مرحله گلدهي به‌ترتيب محلول‌پاشي اسيد‌ساليسيليك با 24 درصد و محلول‌پاشي اسيد‌ساليسيليك با سلنيوم با 28درصد، بيش‌ترين درصد روغن را دارا بودند. تيمارهاي محلول­پاشي موجب افزايش ميزان پرولين در شرايط تنش نسبت به شاهد شد و در تنش مرحله گلدهي، محلول‌پاشي اسيد‌ساليسيليك و سلنيوم با 11 ميكرومول بر گرم وزن تر گياه بيش‌ترين ميزان پرولين را نشان داد.