بررسي كاربرد برگي عناصر غذايي بر عملكرد و اجزاي عملكرد برنج پر محصول رقم ساحل

Investigation of foliage application of nutrients in yield and yield components of high yielding rice of sahel cultivar

به منظور تعيين اثر كاربرد برگي عناصر غذايي در مراحل مختلف رشد گياه برنج رقم ساحل، آزمايشي طي دو سال 96-1395 در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي با چهار تكرار در معاونت موسسه تحقيقات برنج ايران واقع در شهرستان آمل به مرحله اجرا درآمد. تيمارهاي آزمايش شامل كاربرد برگي عناصر غذايي به ميزان يك درصد در مراحل اواسط پنجه ­زني، حداكثر پنجه­ زني، آغاز تشكيل خوشه، حداكثر پنج ه­زني+آغاز تشكيل خوشه و تمامي مراحل به همراه تيمار شاهد بود. بر اساس نتايج به­دست آمده كاربرد برگي عناصر غذايي در مراحل مختلف رشد رويشي و زايشي اثر معني­داري بر وزن خشك بوته، شاخص كلروفيل برگ، تعداد دانه پر در خوشه، طول خوشه و عملكرد شلتوك داشت. در مقابل كاربرد برگي عناصر در مراحل مختلف رشد اثر معني­داري بر تعداد دانه پوك در خوشه، وزن هزار دانه و شاخص برداشت نداشت. بيشترين ميانگين نيز مربوط به تيمارهاي حداكثر پنجه ­زني+آغاز تشكيل خوشه و تمامي مراحل و كمترين آن مربوط به تيمار شاهد بود. نتايج نشان داد كاربرد عناصر ماكرو و ميكرو به ­خصوص در مراحل انتهاي رشد رويشي و اوايل رشد زايشي در رقم ساحل نقش مهمي در بهبود فتوسنتز و تجمع ماده خشك دارد. در نهايت نتايج اين مطالعه نشان داد در رقم ساحل كاربرد برگي عناصر در مراحل حداكثر پنجه­ زني+آغاز تشكيل خوشه در مقايسه با كاربرد برگي عناصر در سه مرحله، صرفه اقتصادي بيشتر و اثربخشي بالاتري خواهد داشت.

In order to determine the effect of foliage application of nutrients in different stages of growth of rice Sahel cultivar, an experiment was conducted during two years 2016-2017 in a randomized complete blocks design with four replications at the Rice Research Institute of Iran, located in Amol. The Experimental treatments included the foliage application of nutrients at a rate of one percent in the middle stage of tillering, maximum tillering, panicle initiation, maximum tillering + panicle initiation and all stages with the control treatment. Based on the obtained results, the foliage applications of nutrients in different stages of vegetative and reproductive growth had a significant effect on total dry weight, leaf chlorophyll index, the number of filled grains in panicle, panicle length, and paddy yield. In contrast to foliage application of nutrients in different stages of growth, there was no significant effect on the number of hollow grains in panicle, one-thousand seed weight and harvest index. Also, the highest mean was related to maximum tillering+ panicle initiation treatments and all stages and the least was related to the control treatment. The results showed that the application of macro and micronutrients especially in the late stages of vegetative growth and early reproductive growth in Sahel cultivar plays an important role in the improvement of photosynthesis and dry matter accumulation .Finally, the results of the present study showed that in Sahel cultivar, the foliage application of nutrients in the maximum tillering + panicle initiation, compared to the foliage application of nutrients in three stages, will be more economical and more effective.