بررسي عملكرد كمي و كيفي ذرت (Zea mayz L.) تحت فواصل مختلف آبياري و اثر تلفيق قارچ ميكوريزا و باكتري‌هاي حل‌كننده فسفات

Investigation quantitative and qualitative yield of maize (Zea mayz L.) under different irrigation intervals and mycorrhizal fungi and bacteria fertile phosphate

به منظور بررسي اثر قارچ ميكوريزا و باكتري‌هاي حل­ كننده فسفات بر خصوصيات كيفي و عملكرد دانه ذرت سينگل كراس 704 تحت فواصل مختلف آبياري، اين آزمايش به صورت كرت­ هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي باسه تكرار در شهرستان حميديه در سال زراعي 1397 اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل فواصل آبياري در سه سطح (60 (شاهد)، 90 و 120 ميلي­متر تبخير از تشت تبخير كلاس A) در كرت­ هاي اصلي و اثر كاربرد تلفيقي ميكوريزا و فسفات بارور 2 در چهار سطح شامل (عدم كاربرد ميكوريزا و فسفات بارور 2 (شاهد)، ميكوريزا، فسفات بارور 2، ميكوريزا + فسفات بارور 2) در كرت­ هاي فرعي بودند. نتايج نشان داد كه اثر فواصل آبياري و اثر توأم ميكوريزا + فسفات بارور 2 بر ارتفاع بوته، عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك، درصد پروتئين معني­دار بود. بيشترين عملكرد پروتئين در تيمار 60 ميلي­متر تبخير از تشت و كمترين عملكرد پروتئين به تيمار 120 ميلي­متر تبخير از تشت اختصاص يافت. نتايج نشان داد كه كاربرد توأم ميكوريزا + فسفات بارور 2 عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيك را به ­طور معني­ داري افزايش داد. كمترين اين صفات از عدم كاربرد ميكوريزا + فسفات بارور 2 به­ دست آمد. بهترين عملكرد دانه (6000 كيلوگرم در هكتار) در تيمار آبياري پس از 90 ميلي­متر تبخير از تشت و كاربرد توأم ميكوريزا و فسفات بارور 2 به ­دست آمد كه نسبت به تيمار 120 ميلمتر تبخير از تشت و عدم كاربرد ميكوريزا + فسفات بارور 2، 40 درصد افزايش نشان داد. در مجموع به ­منظور دست­يابي به حداكثر عملكرد كمي و كيفي، كشت گياه ذرت با كاربرد اثر توأم ميكوريزا و باكتري­ هاي حل­كننده فسفات در شرايط 90 ميلي­متر تبخير از تشت تبخير كلاس A پيشنهاد مي ­شود.

In order to investigate the effect of mycorrhizal fungi and phosphate solubilizing bacteria on the quality traits and grain yield of Single Cross 704 maize under different irrigation intervals, the present experiment was conducted as split plots in a randomized complete blocks design with three replications in Hamidieh city in 2018 cropping year. Experimental treatments consisted of three levels of irrigation intervals (60 (control), 90 and 120 millimeter evaporation from Class A evaporation pan) in the main plots and the effect of combined application of mycorrhiza and fertilized phosphate 2 in four levels including (no use of mycorrhiza and fertilized phosphate 2 (control), mycorrhiza, fertile phosphate 2, Mycorrhiza + fertile phosphate 2) were in the sub-plots. The results showed that the effect of irrigation intervals and the combined effect of Mycorrhiza + fertile phosphate 2 on plant height, grain yield, biological yield, protein percentage were significant. The highest protein yield was obtained in 60 millimeter evaporation treatment from the pan and the lowest protein yield was allocated to 120 millimeter evaporation treatment from the pan .The results showed that combined application of mycorrhiza + fertilized phosphate 2 significantly increased grain yield and biological yield. The least of these traits were obtained from the absence of mycorrhiza + fertilized phosphate 2. The best grain yield (6000 kilogram per hectare) was obtained in irrigation treatment after 90 millimeter evaporation from the pan and combined application of mycorrhiza and fertilized phosphate 2, which increased 40 percent compared to 120 millimeter evaporation from the pan treatment and non-application of mycorrhiza + fertilized phosphate 2. In general, in order to achieve maximum quantitative and qualitative yield, the cultivation of maize plants using the combined effect of mycorrhiza and phosphate solubilizing bacteria in the conditions of 90 millimeter evaporation from the pan class A is recommended.