مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - عوامل جمعيت شناختي و باليني موثر بر خستگي مرتبط با سرطان

چكيده فارسي :

سرطان يكي از مسائل مهم و اصلي بهداشت و درمان در ايران و سراسر جهان ميباشد و خستگي يكي از شايع‌ترين مشكلات مرتبط با سرطان است. خستگي مرتبط با سرطان به صورت قابل توجهي بر سلامت جسمي، رواني، اجتماعي و معنوي بيمار اثر دارد و با كاهش بقا و افزايش ميزان مرگ و مير بيماران در ارتباط است. با توجه به اهميت خستگي بر كيفيت زندگي بيماران مبتلا به سرطان و نيز كمبود دانش در اين زمينه، پژوهش حاضر با هدف بررسي فراواني و شدت خستگي و ارتباط آن با ويژگيهاي جمعيت شناختي و باليني در بيماران مبتلا به سرطان، انجام شد. روش كار: در يك مطالعه توصيفي-مقطعي، 290 بيماران مبتلا به سرطان به روش نمونهگيري در دسترس وارد مطالعه شدند. گردآوري دادهها به روش خودگزارشدهي و ابزار آن پرسش نامه «مقياس خستگي سرطان» (Cancer Fatigue Scale-CFS) و پرسش نامه خصوصيات جمعيت شناختي و باليني بود. دادهها با كمك روشهاي آماري همبستگي پيرسون و اسپيرمن، ANOVA و آزمون T مورد بررسي قرار گرفتند (05/0P <). يافته ها: ميانگين نمره خستگي بيماران، براي زيرمقياسهاي جسمي، عاطفي، شناختي و كل، به ترتيب 896/5± 6/12، 186/3±4/7، 658/3±2/5 و 285/9±1/25 محاسبه شد. نتايج نشان داد كه شدت خستگي با سطح تحصيلات و درآمد خانواده رابطه معكوس و معنادار دارد. همچنين بين وجود متاستاز و شدت خستگي رابطه مستقيم و معنادار مورد تاييد قرار گرفت (05/0P<). نتيجه گيري: با توجه به وجود خستگي در بيماران مبتلا به سرطان و ارتباط آن با عوامل جمعيت شناختي و باليني، پرستاران به عنوان اعضاي كليدي تيم مراقبت و درمان، بايد خستگي و نقش مشخصههاي جمعيت شناختي و باليني را مورد توجه قرار دهند و در ارائه مراقبتهاي كل نگر، اقدامات اثربخشي را عرضه نمايند.