مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - ارزيابي سطوح توسعه يافتگي با استفاده از تكنيك هاي تصميم گيري چندمعياره در بخش هاي استان گيلان

چكيده فارسي :

امروزه، تعيين و شناسايي سطوح توسعه يافتگي اصلي مهم در تدوين سياست ها و برنامه هاي توسعه محسوب ميشود و نتايج آن به عنوان راهنمايي سودمند توسط سياستگذاران و برنامه ريزان در جهت شناسايي محرومترين و توسعه يافته ترين مناطق استفاده ميگردد. در راستاي اين مهم، ارزيابي سطوح توسعه يافتگي بخش هاي استان گيلان لازم و ضروري به نظر ميرسد. روش تحقيق توصيفي- تحليلي و جامعة آماري همة بخش هاي استان گيلان (43 بخش) است كه براساس 298 متغير و 93 شاخص در پنج گروه شاخص تركيبي (محيطي- اكولوژيك، اجتماعي- فرهنگي، اقتصادي، نهادي، و كالبدي) رتبه بندي شده اند. شاخص هاي مورد مطالعه با استفاده از آخرين داده هاي موجود سرشماري نفوس و مسكن سال 1390 استان گيلان جمع آوري، با روش تقسيم بر ميانگين استاندارد، با بهره گيري از مدل مؤلفة اصلي هم وزن، و سپس با استفاده از روش هاي تاكسنومي عددي، تحليل خوشه اي، تحليل سلسله مراتبي، تاپسيس، موريس، و تحليل شبكه رتبه بندي شده اند و با تحليل نتايج بخش هاي استان در پنج گروه توسعه يافتگي بالا (10 بخش)، توسعه يافتگي متوسط (7 بخش)، گذار به توسعه يافتگي (8 بخش)، محروم (9 بخش)، و محروميت شديد (9 بخش) سطح بندي شده اند و جايگاه هر يك از بخش ها در سطوح توسعه با بهره گيري از سيستم اطلاعات جغرافيايي مشخص شده است. درنهايت، با مقايسة سطوح توسعه يافتگي در سال هاي 1385 و 1390 نشان داده شده است در طي اين دورة پنجساله از تعداد بخش هاي موجود در سطوح محروميت شديد و محروم كاسته و به تعداد بخش هاي موجود در سطح بالاي توسعه يافتگي افزوده شده است.