شناسايي معيارهاي مؤثر بر پايداري اجتماعي و اقتصادي در مناطق روستايي ايران

يكي از مباحث مهم در ارتباط با سكونت گاه هاي روستايي مقولة پايداري اجتماعي- اقتصادي است. اين دو معيار، به علت توجه بيشتر به مؤلفه هاي پايداري محيطي، تا حد زيادي در سايه و سيطرة آن قرار گرفته و كمتر به طور مستقل بررسي شده اند. ازاين رو،نگارندگان در پژوهش حاضر كوشيده اند معيارهاي مؤثر بر پايداري اجتماعي و اقتصادي در مناطق روستايي را ارزيابي و رتبهبندي كنند. بررسي هاي انجام گرفته بيانگر آن است كه تاكنون تحقيق جامع و كاملي در اين حوزه انجام نگرفته و فقطبه گردآوري معيارها و رتبه بندي روستاها اكتفا شده است. اين در حالي است كه بدون توجه به ميزان اهميت و تأثير آن بر پايداري امكان رسيدن به نتيجة مطلوب فراهم نخواهد شد. بنابراين، در تحقيق حاضر با بهره گيري از طراحي ساختار سلسله مراتبي به تحليل و رتبه بندي معيارها از نظر ميزان اهميت پرداخته شده است. بر اين اساس، با مرور منابع علمي معتبر داخلي و خارجي و همچنين مصاحبه با كارشناسان سازمان بنياد مسكن انقلاب اسلامي، اين معيارها شناسايي و دسته بندي شد. به اين ترتيب، ده زيرمعيار امنيت، ايمني، آموزش، مشاركت، جمعيت، بهداشت، فراغت، مسئوليت پذيري، رضايت از خدمات، و تعلق مكاني بهعنوان زيرمعيارهاي پايداري اجتماعي و ده زيرمعيار نرخ بيكاري، بيمة كشاورزي، دسترسي به بازار، نوسان قيمت، بار تكفل، مكانيزاسيون، ميانگين درآمد، سرانة دامي، تنوع اقتصادي، و سرمايه گذاري نيز براي پايداري اقتصادي در مناطق روستايي ايران شناسايي شد. در ادامه و براساس آراي متخصصان و كارشناسان توسعه و برنامه ريزي روستايي مشخص شد كه ميزان تأثير معيارهاي اجتماعي و اقتصادي بر پايداري سكونت گاه هاي روستايي تقريباً يكسان است و تفاوت چنداني در ميزان اهميت آنها وجود ندارد. از طرفي ديگر، زيرمعيارهاي آموزش و نرخ بيكاري به ترتيب مؤثرترين زيرمعيارهاي پايداري اجتماعي و پايداري اقتصادي در سكونت گاه هاي روستايي كشورند.

This article has no abstract