كيفيت نهادي، رانت منابع طبيعي و اقتصاد سايه

Institutional Quality, Natural Resource Rent, and Shadow Economy

رانت منابع طبيعي از كانال هاي متفاوتي بر اقتصاد كشورها اثرگذار است. انتظار مي رود درآمد ناشي از فروش منابع طبيعي موجب رونق اقتصادي كشورها شود، اما تجربه اقتصادي دهه هاي اخير نشان دهنده مشكلات پرشمار اقتصادي در اين كشورهاست كه شايد مهم ترين آن ها افزايش حجم اقتصاد سايه باشد. از سويي نهادها تعيين كننده محورهاي مهم اقتصادي از جمله توزيع منابع و دارايي ها در جامعه هستند، به گونه اي كه سطح كيفيت نهادي موجب هدايت منابع و تخصيص بهينه آن ها شده و از طريق ثبات اقتصادي و كاهش نااطميناني بر حجم اقتصاد سايه اثرگذار است. در پژوهش حاضر، هدف آن است تا اثر رانت منابع طبيعي و كيفيت نهادي بر اقتصاد سايه در 87 كشور با تورم بالا و تورم پايين طي دوره 2018-2000 مورد بررسي قرار گيرد. روش تجزيه وتحليل مطالعه، گشتاورهاي تعميم يافته سيستمي است. براي برآورد اقتصاد سايه از نرم افزار Smart PLS استفاده شده است. يافته هاي اين مطالعه نشان مي دهند كه در هردو گروه كشورهاي با تورم پايين و كشورهاي با تورم بالا، افزايش كيفيت نهادي، حجم اقتصاد سايه را كاهش داده و رانت منابع طبيعي نيز رابطه اي مثبت با حجم اقتصاد سايه داشته است.

Natural resource rent affects countries’ economies through various channels. Revenues from the natural resources sales are expected to boost countries' economic growth, but the economic experience of recent decades reveals the numerous economic problems in these countries, the most important of which may be the increase in the shadow economy size. Moreover, the institutions specify the significant economic axes like resources and assets distribution in the community, so that the level of institutional quality brings about the optimal resource directing and their allocation through economic stability and affects the shadow economy volume by increasing economic stability and reducing uncertainty. The purpose of the present study was to examine the effect of natural resource rent and institutional quality on the shadow economy in 87 countries with high and low inflation rates from 2000 to 2018. The analysis method was system generalized-method of moments (System GMM). Smart PLS software was used to estimate the shadow economy. The results indicated that in both low-inflation and high-inflation countries, the increase in institutional quality has reduced the size of the shadow economy, and the rent of natural resources has had a positive relationship with the volume of the shadow economy