بدفهمي هاي دانش آموزان در علوم تجربي دوره اول ابتدايي و نقش آموزگاران در شناسايي و اصلاح آنها

Students’ Misconceptions in Elementary School Science Courses and the Role of Teachers in their Identification and Correction

هدف اين پژوهش شناسايي بدفهمي هاي دانش آموزان در علوم تجربي دوره اول ابتدايي و نقش آموزگاران در شناسايي و اصلاح اين بدفهمي ها بوده است كه به روش تحقيق تركيبي طرح اكتشافي انجام شده است. نمونه مورد مطالعه از ميان مدارس ابتدايي استانهاي آذربايجان شرقي، تهران، خراسان جنوبي و همدان انتخاب شده است. آموزگاران مدارس نمونه در يك دوره آموزش كوتاه مدت در مورد اصول بدفهمي شركت كردند. اطلاعات پژوهش را آموزگاران در طول يك سال تحصيلي و با تكميل كردن پرسشنامه مرتبط با بدفهمي در پايه هاي تحصيلي اول تا سوم به طور مجزا گردآوري كردند (336 گزارش). يافته هاي پژوهش نشان دادند كه بدفهمي هاي واژگاني، مفهومي و پيش پنداشته شايع ترين بدفهمي هاي دانش آموزان دوره اول ابتدايي در درس علوم تجربي بوده اند و آموزگاران اين بدفهمي ها را از طريق به كارگيري راهبردهاي فعال ياددهي-يادگيري در كلاس علوم تجربي، همچون پرسش و پاسخ، مشاهده حين آزمايش، انجام دادن فعاليت عملي و شنيدن مكالمات درون-گروهي دانش آموزان شناسايي كردند. در حدود نيمي از راهبردهاي به كارگرفته شده از سوي آموزگاران براي اصلاح بدفهمي ها راهبردهاي معمولي تعاملي مانند انجام دادن فعاليتهاي عملي، مقايسه و نتيجه گيري، مباحثه و نتيجه گيري و كاربرد چندرسانه اي ها بوده اند كه دانش آموزان خود را به طور فعال درگير اصلاح سازه هاي ناقص يا غلط ذهني خود كرده اند. در مجموع نتايج پژوهش بيانگر توانايي قابل قبول آموزگاران مشاركت كننده در طرح براي شناسايي و اصلاح بدفهمي هاي دانش آموزانشان است.

To improve the quality of student learning it is necessary to identify their misconceptions and find ways of correcting them. Such misconceptions in science, and especially at the elementary school level, could be of grave consequences if not remedied. In this study a group of elementary school teachers from four provinces of East Azerbaijan, Tehran, South Khorasan, and Hamedan participated in a short course on the essence of misconceptions and ways of correcting them. Then they reported on their observations and corrective actions over the period of one academic year. 336 such reports on students of first through third grades were collected. Data analyses revealed that most misconceptions are lexical, conceptual, and preconceived. Utilizing active learning strategies, teachers were able to both identify and remedy these misconceptions. All in all, results are indicative of participating teachers’ ability in identification and correction of their students’ misconceptions.