ارزيابي بافت‌هاي ناكارآمد شهري براساس رويكرد بازآفريني پايدار (مطالعۀ موردي: بافت ناكارآمد شهر يزد)

رشد بي‌رويه و شتابان شهرنشيني و شهرگرايي، مشكلات زيادي را به همراه داشته است. يكي از اين مشكلات عمده، وجود بافت‌هاي ناكارآمد شهري است؛ يعني پهنه‌هايي از فضاهاي شهري كه در مقايسه با ساير پهنه‌هاي شهر از جريان توسعه و چرخة تكاملي حيات عقب افتاده‌اند و به كانون مشكلات و نارسايي‌هاي شهري تبديل شده‌اند. در سال‌هاي اخير، رويكرد بازآفريني شهري به‌عنوان رويكردي متأخر در حوزة مرمت، براي حل مشكلات بافت‌هاي ناكارآمد شهري مطرح شده است. براي رسيدن به بازآفريني بايد توسعة پايدار شهري مدنظر قرار بگيرد؛ از اين‌رو رويكرد بازآفريني پايدار شهري، با درنظرگرفتن همة ابعاد اجتماعي، اقتصادي، كالبدي و زيست‌محيطي، به بافت ديدگاهي جامع، يكپارچه و پايدار براي بهبود وضعيت كالبدي، اجتماعي و زيست‌محيطي بافت‌هاي ناكارآمد دارد. پژوهش حاضر با شناخت عوامل مؤثر بر ناكارآمدي بافت‌هاي شهري و ارزيابي ميزان پايداري و ناپايداري در بافت ناكارآمد شهر يزد و به روش كيفي-كمي انجام گرفته است. در بخش اول (پژوهش كيفي) داده‌هاي پژوهش با مطالعة مباني نظري و ادبيات پژوهش، معيارها و شاخص‌هاي مؤثر بر بازآفريني پايدار، برمبناي رويكرد منتخب پژوهش شناسايي شدند. در بخش دوم (پژوهش كمي) نيز به روش پيمايشي، 385 پرسشنامه ميان ساكنان بافت ناكارآمد تكميل و با استفاده از نرم‌افزار SPSS تحليل شدند. عوامل متعددي در بازآفريني پايدار بافت‌هاي ناكارآمد شهري دخيل هستند؛ از اين‌رو در مطالعات كيفي پژوهش با بررسي لايه‌لايه‌اي، مسئلة بافت‌هاي ناكارآمد شهري بررسي شده است. نتايج كمي پژوهش نشان مي‌دهد اين منطقه در وهلة اول از نظر اقتصادي و در مرحلة بعد از نظر ابعاد كالبدي، مديريتي، اجتماعي و زيست‌محيطي ناپايدار است. درواقع ناپايداري ابعاد اقتصادي بافت ناكارآمد، نمود خود را به‌صورت ناپايداري ديگر ابعاد به‌ويژه ابعاد كالبدي نشان مي‌دهد؛ بنابراين رويكرد بازآفريني شهري پايدار به‌دليل چشم‌انداز جامع و يكپارچة خود مي‌تواند نسخة مناسبي براي مداخله در اين بافت‌ها باشد.

this article has no abstract