عنوان مقاله :
تحليلي بر اثربخشي اجتماعي توسعۀ فضاهاي عمومي در بافت مركزي شهرهاي ايران (مطالعۀ موردي: پياده‌راه سبزه‌ميدان شهر زنجان)
پديد آورندگان :
حيدري، محمدتقي دانشگاه زنجان - گروه جغرافيا، زنجان، ايران , احدنژاد روشتي، محسن دانشگاه زنجان - گروه جغرافيا، زنجان، ايران , محرمي، سعيد دانشگاه زنجان - گروه جغرافيا، زنجان، ايران , رحماني، مريم دانشگاه خوارزمي، تهران، ايران
كليدواژه :
تأثير اجتماعي , توليد اجتماعي فضا , سبزه‌ميدان , شهر زنجان , فضاهاي عمومي
چكيده فارسي :
با آغاز قرن بيستويكم، جهان ما به‌تدريج به عصري وارد شده است كه مضمون تاريخي-اجتماعي جديدي را به‌دنبال داشته است. همچنين توجه به توسعة فضاهاي عمومي به‌عنوان محمل انسان‌هاي مجاور، به‌منظور نزديك‌تركردن آنان به يكديگر و جبران بخشي از سرمايه‌هاي اجتماعي از دست رفتة جاري در بافت‌هاي معماري و شهري گذشته اهميت بيشتري مي‌يابد. با وجود اين، امروزه اين فضاها دچار تغييرات و تحولات گسترده‌اي شده‌اند كه سبب شده تا حد زيادي از ماهيت اولية خود فاصله بگيرند و نتوانند آن‌گونه كه بايد، پاسخگوي نيازهاي شهروندان باشند. با اين رويكرد هدف اين نوشتار ارزيابي اثربخشي اجتماعي فضاي عمومي سبزه‌ميدان شهر زنجان بر ساكنان محله‌هاي بافت تاريخي شهر زنجان است. همچنين در اين مطالعه، با استفاده از روش‌هاي زمينه‌ياب پيمايشي، به مطالعة سبزه‌ميدان شهر زنجان پرداخته و ادراك و بينش جامعة آماري پس از مداخلات ارزيابي شده است. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از آزمون‌هاي مختلفي مانند تحليلعاملي اكتشافي، آزمونt تك‌نمونه‌اي، فرايند تحليل سلسله‌مراتبي و مدل معادلات ساختاري استفاده شده است. درنهايت نيز ميزان تبيين و پيش‌بيني‌كنندگي اجراي پروژة سبزه‌ميدان بر تحولات اجتماعي-فرهنگي محله‌هاي پيرامون سبزه‌ميدان متأثر از روابط علي ميان مؤلفه‌هاي شش‌گانه با مدل معادلات ساختاري صورت گرفته است. براساس نتايج، شاخص‌هاي انگيزش اجتماعي با ضريب 363/5، تعاملات اجتماعي با ضريب 11/188 و كيفيت بصري با ضريب 9/402 مثبت و بيشتر از حد استاندارد هستند. درنتيجه اجراي پروژة سبزه‌ميدان به ارتقاي كيفيت بصري، انگيزش اجتماعي و تعاملات اجتماعي در محله‌هاي پيرامون سبزه‌ميدان منجر شده است. همچنين با توجه به نتايج آزمون فرايند تحليل سلسله‌مراتبي، شاخص‌هاي تعاملات اجتماعي و كيفيت بصري در ناحية 1 قرار دارند. درنتيجه اجراي پروژة سبزه‌ميدان ساختارهاي اجتماعي و نگرش‌هاي مردم‌شهري را به‌دليل ارتقاي كيفيت بصري و ايجاد مركزي براي تعاملات اجتماعي و ارتباطات شهري، اصلاح كرده و ارتقا داده است. بر مبناي يافته‌هاي پژوهش مي‌توان گفت اين پروژه در مرحلة گذار قرار دارد و هنوز به درجة نهايي از كيفيت، رضايت و مطلوبيت اجتماعي نرسيده است. با وجود اين، توانايي تحولات مثبت و عميق در اثربخشي اجتماعي در آينده را دارد و مي‌تواند روند فعلي تحولات اجتماعي را با اجراي فازهاي بعدي پروژه در آيندة شهر زنجان مؤثرتر كند.
چكيده لاتين :
this article has no abstract
عنوان نشريه :
پژوهش هاي جغرافياي برنامه ريزي شهري
