اثربخشي آموزش تاب ‌آوري بر بهبود كيفيت زندگي و تاب ‌آوري آزادگان

Effectiveness of Resiliency Training on Quality of Life and Resiliency in Prisoners of War

اهداف: از جمله ابعاد مهم روان‌شناختي آزادگان كه در اغلب جوامع مي‌تواند تهديد شود و در بيشتر مواقع ناديده گرفته شود، كيفيت زندگي، تاب‌آوري و انعطاف‌پذيري اين افراد است. پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي آموزش تاب‌آوري بر تاب‌آوري و كيفيت زندگي آزادگان انجام شد. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش نيمه‌تجربي با طرح پيش‌آزمون- پس‌آزمون و پيگيري (دوماهه) با گروه كنترل كه در سال 1396 انجام شد، 30 نفر از آزادگان شهرستان ديواندره، استان كردستان به روش نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب و به‌صورت تصادفي به دو گروه آزمايش و كنترل (هر گروه 15 نفر) تقسيم شدند. گروه آزمايش، برنامه آموزش تاب‌آوري را به مدت 10 جلسه دريافت كرد، ولي گروه كنترل آموزشي دريافت نكرد. براي جمع‌آوري داده‌ها، پرسش‌نامه تاب‌آوري كانر و ديويدسون (CD-RISC) و پرسش‌نامه كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني- فرم كوتاه (WHOQOL-BREF) مورد استفاده قرار گرفت. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS 18 و آزمون تحليل كوواريانس چندمتغيري و تحليل كوواريانس يك‌راهه انجام شد. يافته‌ها: در مراحل پس‌آزمون و پيگيري، ميانگين نمرات تاب‌آوري و حيطه‌هاي روان‌شناختي، روابط اجتماعي و محيطي كيفيت زندگي در گروه آزمايش از گروه كنترل به‌طور معني‌داري بيشتر بود (0.001=p)؛ اما بين دو گروه از لحاظ نمرات حيطه جسمي كيفيت زندگي تفاوت معني‌دار مشاهده نشد (0.05p>). نتيجه‌گيري: آموزش تاب‌آوري مي‌تواند بر ارتقاي كيفيت زندگي و تاب‌آوري آزادگان تاثيري باثبات و پايدار داشته باشد.

Aims One of the important psychological dimensions of prisoners of war that in most societies can be threatened and often overlooked, is their quality of life, resilience and flexibility of these people. The aim of present study was to investigate the effectiveness of resiliency training on quality of life and resiliency in prisoners of war. Materials & Methods In this semi experimental study with pretest-posttest design with control group and fallow-up session (after 2 months) in 2017, 30 prisoners of war in Divandarreh city, Kurdistan province were selected by simple random sampling method and randomly assigned into experimental and control group (each group 15 people). The experimental group received resilience training for 10 sessions, but the control group did not receive any training. Data were gathered by Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC) and the World Health Organization Quality of Life (WHOQOL-BREF) and analyzed using SPSS 18 software and multivariate analysis of covariance and one way analysis of covariance. Findings At posttest and follow-up stages, the mean scores of resiliency and psychological, social and environmental domains of quality of life were significantly higher in the experimental group than the control group (p=0.001), but there was no significant difference between the two groups in physical domain scores of quality of life (p>0.05). Conclusion Resiliency training can have a lasting and stable impact on improving the quality of life and resilience in prisoners of war.