اثرات نوسانات شبه دوسالانه بر بارش هاي زمستانه ايران

هدف اصلي از اين مطالعه تشخيص نقش دورپيوند QBO بر بارشهاي فصل زمستان در ايران است. بدين منظور، از داده هاي بارش صد ايستگاه هواشناسي در دورة آماري 1988-2017 استفاده شد و با اعمال چند روش آماري و توصيفي نقش QBO بر بارشهاي فصل زمستان بررسي شد. با انتقال خروجي ها به محيط سامانة اطلاعات جغرافيايي (GIS)، پهنه هاي مختلف اثرپذير از QBO مشخص شد. نتايج يافته هاي پژوهش حاكي از آن است كه ارتباط معكوس و معنيداري بين فازهاي مثبت QBO در فصل پاييز و بارش هاي فصل زمستان در نواحي مركزي و جنوبي ايران وجود دارد؛ به طوريكه بيشترين ضرايب همبستگي بين 0/6- تا 0/86- در سواحل جنوبي خليج فارس مشاهدهشدني است. نتيجة مهم ديگر اين پژوهش آشكارسازي نقش فازهاي فرين منفي بر كاهش بارشهاي فصل زمستان است. به طوركلي، بهنظر ميرسد فازهاي ملايم QBO نقش مساعدي در ترسالي هاي اغلب مناطق كشور داشته و به هنگام رخداد فازهاي منفي حدي غالباً زمستانهاي خشك در بيشتر نقاط كشور رخ داده است. همچنين، وقوع فرين هاي مثبت و بهويژه منفي نماية QBO به ترتيب در فصول پاييز و زمستان يكي از علل خشكسالي هاي زمستانه در مناطق جنوبي و غربي ايران بوده است.

This article has no abstract