ارزيابي اقتصادي سياست ماليات كربن: كاربردي از مدل تعادل عمومي قابل محاسبه

Economic Assessment of Carbon Tax policy: Applied Computable General Equilibrium Model

مصرف بي‌رويه انرژي‌هاي فسيلي و بدنبال آن انتشار آلاينده‌ها در جهان، بحران زيست‌محيطي را به يكي از اصلي‌ترين چالش دولت­ها در قرن حاضر تبديل نموده است. به همين دليل نهادهاي بين‌المللي سياست‌ها و برنامه‌هاي مختلفي را در قالب رويه‌هاي مشترك براي كاهش انتشار گازهاي گلخانه‌اي كه آن هم ناشي از مصرف بي رويه انرژي‌هاي فسيلي است، طراحي و اجرا نمودهاند كه در اين ميان سياست ماليات كربن كه عدم كارآيي كمتري نسبت به ساير روش‌ها دارد، مورد توجه زيادي قرار گرفته است. بر همين اساس با توجه به وضعيت انتشار آلاينده­هاي زيست‌محيطي در ايران و تجربه موفق سياست ماليات كربن در ساير كشورها، اين تحقيق سياست ماليات كربن را براي اقتصاد ايران شبيه‌سازي ميكند تا به بررسي آثار اقتصادي اين سياست بپردازد. بدين منظور با طراحي يك الگوي تعادل عمومي قابل محاسبه و با استفاده از آخرين ماتريس حسابداري اجتماعي كه مربوط به سال 1390 مي‌باشد، در قالب جهار سناريو پيامدهاي احتمالي وضع ماليات كربن بر توليد ناخالص داخلي ايران به‌عنوان مهمترين شاخص اقتصادي، ميزان انتشار دي اكسيد كربن به‌عنوان شاخصي براي سطح گازهاي گلخانهاي و همچنين سطح فعاليت صنايع انرژي مورد بررسي قرار مي‌گيرد. نتايج به‌دست آمده نشان مي­دهد كه وضع ماليات بر كربن در تمامي سناريوها، كاهش انتشار دي­اكسيد كربن و كاهش توليد ناخالص داخلي را به همراه دارد؛ به‌نحوي‌كه در سناريوي آخر كه با بالاترين ميزان ماليات كربن همراه است، در ازاي كاهش فقط 54/0 درصدي در توليد ناخالص داخلي، ميزان انتشار دي اكسيد كربن 7/10 درصد كاهش مي‌يابد.

Unbalanced use of fossil fuels has made the environmental crisis as major challenge for governments. In the same methods, international and domestic institutions have designed and implemented various policies and plans to reduce greenhouse gas emissions, which are the cause of environmental pollution. One of the successful policies to reduce emissions is carbon tax policy. Considering the environmental pollution situation in Iran as well as the successful experience of carbon tax policy in other countries, this study simulates carbon tax policy in the Iran economy, Accordingly, evaluate and calculate the probable effects of carbon tax on the Iran economy in the form of designing a computable general equilibrium (CGE) model using the latest Iran social accounting matrix (SAM) in 2011 and in different scenarios. The results show that the carbon tax rate in all scenarios, in terms of improving emissions, decreases the gross domestic product (GDP); So that in the last scenario, which is accompanied by the highest carbon tax, in exchange for a reduction of 0.54 percent in GDP, carbon dioxide emissions are reduced by 10.7 percent.