رابطه محيط حامي خود پيروي با بهزيستي تحصيلي: نقش واسطه‌اي نيازهاي اساسي روانشناختي

The relationship between autonomy supportive environmental and academic wellbeing: the mediating role of basic psychological needs

زمينه: تحقيقات متعددي، اهميت نيازهاي اساسي روانشناختي دانش ­آموزان را مورد مطالعه قرار داده­ اند و به بررسي نقش نيازهاي اساسي روانشناختي در ايجاد اميد، كارايي، تاب ­آوري و خوش‌بيني، عملكرد تحصيلي، كاهش فرسودگي و ناكارآمدي تحصيلي پرداخته­ اند. اما در مورد رابطه محيط حامي خود پيروي با بهزيستي تحصيلي با نقش واسطه­ اي نيازهاي اساسي روانشناختي شكاف تحقيقاتي وجود دارد. هدف: رابطه محيط حامي خود پيروي با بهزيستي تحصيلي با نقش واسطه ­اي نيازهاي اساسي روانشناختي بود. روش: پژوهش از نوع همبستگي با مدل معادلات ساختاري بود. جامعه آماري تمامي دانشآموزان پسر دوره متوسطه شهر قائنات در سال تحصيلي 98- 1397 بودند كه 380 دانش ­آموز با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي چندمرحله‌اي به عنوان نمونه انتخاب شد. ابزار پژوهش عبارتند از: پرسشنامه محيط حامي خودپيروي آسور و ديگران (2002)، بهزيستي تحصيلي تومينين - سويني و همكاران (2012) و مقياس نيازهاي اساسي روانشناختي لاگوارديا و همكاران (2000). تحليل داده‌ها با آزمون‌هاي همبستگي پيرسون، رگرسيون، تحليل عاملي و معادلات ساختاري انجام شد. يافته­ ها: محيط حامي خود پيروي اثر مستقيم و معني‌داري بر نيازهاي اساسي روانشناختي و بهزيستي تحصيلي و نيازهاي اساسي روانشناختي نيز اثر مستقيم و معني‌داري بر بهزيستي تحصيلي دارد (0/01>P). همچنين محيط حامي خود پيروي از طريق متغير ميانجي نيازهاي اساسي روانشناختي اثر غيرمستقيم بر بهزيستي تحصيلي دانش‌آموزان دارد (0/01>P). نتيجه­ گيري: افزايش كيفيت محيط‌هاي حامي خود پيروي سبب ارتقا نيازهاي روانشناختي دانش ­آموزان و بهزيستي تحصيلي آنان مي ­شود.

Background: Numerous studies have studied the importance of basic psychological needs in students and have investigated the role of basic psychological needs in creating hope, efficiency, resilience and optimism, academic performance, burnout and academic inefficiency. But there is a research gap on the relationship between self-supportive environment and academic well-being with the mediating role of basic psychological needs. Aims: The relationship between self-adherence supportive environment and academic well-being with the mediating role of basic psychological needs. Method: The research was correlated with structural equation modeling. The statistical population consisted of all male high school students in Qaenat city in the academic year of 2018-2019. Research tools include the. Research tools include the Self Assessment of Self Assessment Questionnaire of Assor et al (2002), the Tominin-Sweeney et al (2012) academic well-being scale, and the Lagardia et al(2000). Data were analyzed using Pearson correlation, regression, factor analysis, and structural equations. Results: Self-supporting environment has a direct and significant effect on basic psychological needs and academic well-being and basic psychological needs also has a direct and significant effect on academic well-being (P <0.01). Also, self-supportive environment through mediating variable of basic psychological needs has an indirect effect on students' academic well-being (P<0/01). Conclusions: Increasing the quality of self-supportive environments enhances the psychological needs of students and their academic well-being.