مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - ويژگي‌هاي توصيفي وردايست بر روي جو ايران در فصول گذار

چكيده فارسي :

وردايست يك لاية مرزي بين دو لاية اتمسفر با ويژگي هاي بسيار متفاوت است. اين منطقه نقش بسيار مهمي در هوا و اقليم جهاني و منطقه اي دارد. در اين پژوهش براي شناسايي وردايست بر روي جو ايران در ماه هاي فصل پاييز و بهار از داده هاي دما و ارتفاع ژئوپتانسل پايگاه ECMWF براي ترازهاي 700 تا 50 هكتوپاسكال با تفكيك مكاني 0/25×25/00/25 درجة قوسي و مشاهدات روزانه در بازة زماني 1979 تا 2018 بهره گرفته شد. با توجه به تأثيرات و اهميت وردايست، سعي شد وردايست و عواملي كه احتمال ارتباط آنها با وردايست ميرفت بررسي شود. نتايج به دست آمده از اين پژوهش نشان داد كه روند تغييرات ترازهاي فشار وردايست در همة ماه هاي فصل بهار و ماه هاي اكتبر و نوامبر منظم بوده و با افزايش عرض جغرافيايي ارتفاع ترازهاي فشار وردايست كاهش مييابد. بررسي تغييرات ارتفاع وردايست در رابطه با ترازهاي فشار وردايست نيز نشان داد كه در فصول واكاويشده اين دو نمايه با هم هماهنگ نيستند. براساس نتايج اين پژوهش، مشخص شد كه احتمال ارتباط وردايست با عوامل محلي پايين است و در بين همة متغيرهاي موردبررسي در همة ماه هاي دو فصل موردمطالعه دماي تراز پايين و بالاي وردايست بيشترين تأثير را در روي وردايست دارند.