حكم فقهي سلب حيات از جنين‌هاي آزمايشگاهي

زمينه و هدف: جنيني كه به شيوه معمول به وجود مي‌آيد، مشمول احكامي نظير حرمت سقط است. فقيهان اتفاق نظر دارند كه سقط جنين جرم محسوب مي‌شود و بسته به مدتي كه نطفه (زيگوت) وارد رحم مادر گشته و مراحل طي شده، مجرم بايد ديه بپردازد. اين پژوهش بر آن است كه امكان سرايت احكام مربوط به سقط جنين طبيعي بر جنيني كه در لوله‌هاي آزمايشگاهي توليدشده را بر اساس منابع و مستندات فقهي مورد بررسي قرار دهد. مواد و روش‌ها: مقاله حاضر به روش توصيفي تحليلي و با استفاده از داده‌هاي كتابخانه‌اي اعم از حقيقي و سايبري، به نگارش درآمده، بدين‌ترتيب كه ابتدا كليه دلايلي كه در منابع فقهي اماميه در زمينه سقط جنين قابل استناد بوده، طرح و آنگاه به روش تحليلي سعي شده تا امكان سرايت احكام سقط جنين طبيعي به سقط جنين آزمايشگاهي مورد بررسي قرار گيرد. در اين راستا چون مهم‌ترين مستند احكام مزبور، رواياتي هستند كه حرمت سقط جنين را بيان مي‌كنند، اين روايات مورد مداقه قرار گرفته و با بررسي واژه جنين در آن‌ها و همچنين طريقيت يا موضوعيت‌داشتن نحوه شكل‌گيري آن، امكان شمول روايات نسبت به جنين‌هاي آزمايشگاهي سنجيده مي‌شود. نتيجه‌گيري: بررسي‌هاي صورت‌گرفته بيانگر آن است كه ميان فقيهان در زمينه سلب حيات جنين‌هاي توليدشده از راه لقاح غير طبيعي، دو نظريه جواز و عدم جواز مطرح شده كه از نقد و بررسي مستندات دو نظريه چنين برمي‌آيد كه دلايل قول به عدم جواز سلب حيات، از اتقان و استحكام بيشتري برخوردار است. بنابراين در حكم سلب حيات فرقي ميان جنين آزمايشگاهي و طبيعي وجود ندارد و همانطور كه سقط جنين‌هاي تشكيل‌شده به صورت طبيعي، جايز نيست، انعدام جنين‌هاي آزمايشگاهي نيز داراي همين حكم بوده، مگر آنگه در موارد خاص عناوين ثانوي به نحو ديگري اقتضا نمايد.

Background and Aim: A fetus that develops normally is subject to such rules as the sanctity of abortion. The jurists agree that abortion is a crime and depending on how long the sperm has entered the mother's womb and the steps taken, the offender must pay blood money. This study aims to investigate the possibility of spreading natural abortion rulings on embryos in vitro based on jurisprudential sources and documents. Materials and Methods: The present analytical descriptive study has been written using library data, both real and cyber. Thus, first of all, the reasons that can be cited in Imami jurisprudential sources regarding abortion has been planned and then by analytical method it has been tried to examine the possibility of spreading the rules of natural abortion to the embryos in vitro abortion. In this regard, since the most important document of these rulings are narrations that express the sanctity of abortion, these narrations have been studied and by examining the word embryo in them and also the way or subject of its formation, the possibility of inclusion of narrations in relation to embryos in vitro is measured. Conclusion: Studies have shown that among the jurists regarding the deprivation of life of embryos produced by abnormal fertilization, two theories of permissibility and impermissibility have been proposed. By the review of the documents of the two theories, it appears that the reasons for deprivation of life impermissibility are more certain and strong. Then there is no difference between an embryo in vitro and a natural embryo in deprivation of life. Destroying the embryos in vitro is not permissible as well as the naturall embryos, unless in special cases that the secondary titles require otherwise.