ارزيابي پايداري روستاهاي نمونه گردشگري بر اساس مدل بارومتر پايداري و چرخه حيات (موردمطالعه: شهرستان بروجن)

Sustainability Surveys of Tourism Sample Villages Based on Barometric Sustainability and Life cycle Model (Case Study: Borujen County)

شناخت و بررسي امكانات و تعيين سطوح پايداري روستايي، نخستين مرحله در فرآيند برنامه‌ريزي به شمار مي‌رود. در اين زمينه استفاده از شاخص‌هاي توسعه متناسب با فضاي روستايي جهت رسيدن به هدف موردنظر مي‌تواند موردتوجه قرار گيرد. مقاله با هدف ارزيابي پايداري در روستاهاي نمونه گردشگري شهرستان بروجن و همچنين نمايش موقعيت روستاها در مراحل مختلف مدل چرخه حيات گردشگري و بررسي ارتباط بين سطح پايداري با مراحل مدل چرخه حيات صورت گرفته است. پژوهش حاضر از نوع كاربردي و با رويكرد توصيفي- تحليلي و به روش پيمايشي انجام گرفته است. جامعه آماري ساكنين روستاهاي موردمطالعه بوده كه با استفاده از فرمول كوكران 300 نفر به روش تصادفي به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شده‌اند. روايي پرسشنامه با بهره‌مندي از پنل متخصصين مورد تأييد و پايايي پرسشنامه با استفاده از آلفاي كرونباخ 0/924 محاسبه گرديد. داده‌ها پس از جمع‌آوري با استفاده از مدل بارومتر پايداري، مدل چرخه حيات گردشگري و آزمون كندال تجزيه‌وتحليل شد. يافته‌هاي حاصل از بارومتر پايداري نشان داد كه روستاهايي موردمطالعه ازلحاظ سطح پايداري متفاوت بوده و درمجموع در سطح پايداري متوسط قرار دارند و در بين ابعاد بررسي‌شده، بعد اجتماعي وضعيت پايداري بهتري دارد. همچنين نتايج حاصل از مدل چرخه حيات نيز نشان مي‌دهد كه روستاي كتك با امتياز (0/249) در مرحله اكتشاف و روستاهاي آورگان، سيبك، گردبيشه و متويي به ترتيب با امتيازهاي (0/443)، (0/305)، (0/287) و (0/280) در مرحله درگيري هستند. نتايج حاصل از آزمون كندال نيز نشان داد كه بين سطوح مختلف پايداري و قرارگيري روستاها در مدل چرخه حيات همبستگي مثبت وجود دارد.

Identifying and studying facilities and determining the levels of rural sustainability are the first step in the process of rural planning and development. Today, given the importance of sustainability in development, determining the levels of rural sustainability is unnecessary. In this regard, the use of rural development indicators to achieve the desired goal can be considered. Accordingly, in this article, we have evaluated the sustainability of tourism development in the sample villages of Borujen city. The present research is applied in terms of purpose and methodological descriptive-analytical in terms of method. The required information was gathered based on documentary and field studies (questionnaire). To analyze the data, descriptive and inferential statistics and non-statistical methods (Barometr of Sustainability Radar) were used. The results revealed that the development of rural tourism in the studied villages is generally at the average level of sustainability. The social dimension had a better stability among the other studied dimensions. Significant differences were found between the studied villages. In general, the Averghan village had the highest and Katak village had the lowest score among other villages.