اثربخشي رفتاردرماني ديالكتيك بر خودكارآمدپنداري درد و اجتناب تجربه‌اي مادران مبتلا به سندروم روده تحريك‌پذير

The effectiveness of dialectic behavior therapy on pain self - efficacy and experiential avoidance in the mothers with irritable bowel syndrome

زمينه: سندروم روده تحريك‌پذير علاوه بر مشكلات جسماني، مي‌تواند فرآيندهاي شناختي، هيجاني و روانشناختي بيماران را نيز متأثر سازد كه ضروري است با بكارگيري درمان‌هاي روانشناختي مناسب نسبت به كاهش اين آسيب‌ها اقدام شود. اما آيا رفتاردرماني ديالكتيك مي‌تواند منجر به بهبود خودكارآمدپنداري درد و كاهش اجتناب تجربه‌اي مادران مبتلا به سندروم روده تحريك‌پذير شود؟ هدف: بر همين اساس پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي رفتاردرماني ديالكتيك بر خودكارآمدپنداري درد و اجتناب تجربه‌اي مادران مبتلا به سندروم روده تحريك‌پذير انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماري اين پژوهش مادران مبتلا به سندرم روده تحريك‌پذير مراجعه كننده به متخصص ­هاي گوارش در شهر زنجان در سه ماهه تابستان سال 1398 بود. در اين پژوهش تعداد 30 مادر مبتلا به سندرم روده تحريك‌پذير با روش نمونه‌گيري دردسترس انتخاب و با گمارش تصادفي در گروه­ هاي آزمايش و گواه گمارده شدند (هر گروه 15 مادر بيمار). گروه آزمايش مداخله رفتاردرماني ديالكتيك (لينهان، 2004) را طي دو و نيم ماه در 10 جلسه 75 دقيقه‌اي دريافت نمودند. پرسشنامه‌هاي مورد استفاده در اين پژوهش شامل پرسشنامه خودكارآمدپنداري درد (نيكولاس، 1989) و اجتناب تجربه‌اي (بوند و همكاران، 2011) بود. داده‌هاي حاصل از پژوهش به شيوه تحليل كوواريانس چندمتغيري مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه رفتاردرماني ديالكتيك بر خودكارآمدپنداري درد و اجتناب تجربه‌اي مادران مبتلا به سندروم روده تحريك‌پذير تأثير معنادار دارد (0/001

Background: Irritable Bowel Syndrome can influence the patients’ cognitive, emotional and psychological processes in addition to the physical problems that appropriate psychological therapies should be applied to decrease these damages. But can dialectic behavior therapy lead to the improvement of pain self-efficacy and decrease of experiential avoidance in the mothers with Irritable Bowel Syndrome? Aims: therefore the present study was conducted aiming to investigate the effectiveness of dialectic behavior therapy on pain self-efficacy and experiential avoidance in the mothers with Irritable Bowel Syndrome. Method: it was a quasi-experimental study with pretest, posttest with control group. The statistical population of the current study was the mothers with Irritable Bowel Syndrome referring to circulatory specialists in the city of Zanjan in the second quarter of 2019. 30 mothers with Irritable Bowel Syndrome were selected through available sampling method and they were randomly accommodated into experimental and control groups (each group of 15). The experimental group received dialectic behavior therapy intervention (Linhan, 2004) during two-and-a-half months in ten seventy-five-minute sessions. The applied questionnaires in this study included pain self-efficacy (Nicolas, 1989) and experiential avoidance (Bond et.al., 2011). The data from the study were analyzed through MANCOVA method. Results: the results showed that the dialectic behavior therapy has significant effect on pain self-efficacy and experiential avoidance in the mothers with Irritable Bowel Syndrome (p<0/001). Conclusions: according to the findings of the present study it can be concluded that the dialectic behavior therapy can be used as an efficient method to improve pain self-efficacy and decrease of experiential avoidance in the mothers with Irritable Bowel Syndrome.