تدوين پيشران‌هاي محلي توسعۀ روستايي با استفاده از روش آينده‌پژوهي مطالعه موردي: سكونتگاه‌‌هاي روستايي شهرستان بناب

Developing local propulsion of rural development using futures study method Case Study: Rural settlements of Bonab County

جايگاه جوامع روستاييدر توسعۀ همه‌جانبۀ كشور بر كسي پوشيده نيست. با وجود اهميت توسعۀ روستايي، امروزه شناسايي و استفاده از توانمندي‌‌ها و پتانسيل‌‌هاي محلي در كنار يافتن‌‌ راهكارهاي عملي رفع موانع توسعه، يكي از راهكارهاي عملي و تجربه‌شدۀ موفق براي توسعۀ روستايي محسوب مي‌‌شود؛ ازاين‌‌رو ضرورت شناسايي پيشران‌‌هاي محلي مؤثر بر توسعۀ روستايي و برنامه‌‌ريزي آگاهانه مبتني‌بر آن‌ها مي‌‌تواند راهگشاي توسعۀ روستاها باشد. پژوهش حاضر با رويكرد آينده‌‌پژوهي، پيشران‌هاي كليدي تأثيرگذار در توسعۀ روستاهاي شهرستان بناب را شناسايي، استخراج و تحليل كند. روش تحقيق مبتني‌برروشدلفياست.درابتدا،با نظرسنجي از 103 مدير و كارشناسان حوزۀ روستا، 34 متغير كليدي مرتبط با ويژگي‌‌هاي 29 روستاي شهرستان بناب شناسايي شد. در ادامه با استفاده از روش دلفي و با مشاركت 35 خبرۀ روستايي، نتايج در محيط نرم‌افزار ميك‌‌مك تحليل شد. براساس نتايج به‌دست‌آمده، مهم‌‌ترين پيشران‌‌هاي كليدي به‌ترتيب اهميت، پيشران منطقي‌كردن قيمت محصولات و حذف دلال و واسطه‌‌ها، قطع اثرپذيري روستاها از تحريم‌‌ها، گراني و ركود از‌طريق استفاده از توانمندي‌‌هاي محلي، توجه مسئولان محلي به الگوهاي تنوع معيشتي مانند تغيير الگوي كشت، اصلاح آبياري، ايجاد اشتغال و كارآفريني متناسب با مشاغل روستايي، مقابله با خشك‌شدن درياچۀ اروميه، مقابله با فرسايش خاك متناسب با شرايط خاك هر روستا، كاهش مدت‌زمان اجراي طرح‌‌هاي عمراني ازطريق استفاده از امكانات محلي، سرمايه‌‌گذاري دولتيدر روستاها، دسترسي به شاخص‌‌هاي رفاه اجتماعي از‌طريق استفاده از توانمندي‌‌هاي محلي هر روستا، برنامه‌‌هاي آموزش و ترويج در روستاها و توجه به دانش بومي روستايي. همچنين براساس نتايج، روستاهاي پرجمعيت و نزديك به مركز شهرستان از شرايط مساعدتري برخوردار هستند. درنهايت با توجه به وضعيت روستاهاي شهرستان بناب و متناسب با اين پيشران‌‌ها پيشنهادهاي در راستاي توسعۀ روستايي ايران ارائه شده‌است.

The present study, with the future research approach, identifies extracts and analyzes key impacts on the development of villages in Bonab. The research method is based on the Delphi method. Initially, a survey of 103 managers and experts in the rural area identified 34 key variables related to the characteristics of 29 villages in Bonab. Using delphi method and with participation of 35 rural experts, the results were analyzed in the micro-macro software environment. According to the results, the most important key drivers are important in the order of magnitude: the logic of the price of products and the elimination of dealers and intermediaries, the disconnection of villages from sanctions, prices and stagnation through the use of local capabilities , Local authorities' attention to sustainable livelihoods, such as changing crop patterns, irrigation modifications, creating employment and entrepreneurship tailored to rural jobs, coping with the drying of Lake Urmia, tackling soil erosion in proportion to the soil conditions of each village, reducing the duration of implementation of plans Development through access to local indicators through the use of local facilities, government investment in villages Social welfare through the use of local capacities of each village, education and promotion programs in villages, and attention to rural native knowledge. Also, according to the results, populated villages and close to the city center have better conditions. Finally, with regard to the situation of the villages of Bonab, proposals for rural development are presented.