تبارشناسي هويت قومي ترك ‌زبانان در دوره رضاشاه

Genealogy of Ethnic Identity of Turks in Reza shah Period

تاريخ هويت ايران در دوره رضاشاه، تاريخ گسست­هاست. تحويل پروژه هويت‌ساز ايراني به پروژه هويت‌سازي ايراني متجدد، مهم‌­­ترين گواه وجود گسست­­­­­­هاي متعدد در هويت اجتماعي ايرانيان در اين دوره است. رضاشاه پايه­ هاي حكومت خود را بر تمركزگرايي و ناسيوناليسم ايراني قرار داد و براساس اين ايدئولوژي اقدامات گسترده‌اي به سرانجام رساند. جداي از اثرات مثبت و منفي ايدئولوژي يكپارچه ­­­­­­­­­­­­­­سازي بر پيكره جامعه ايراني آن زمان، پيامد­­­­­­­­­­­­­­­­هاي آن در آذربايجان منجر به گسست­­­­­هاي هويتي و سرآغاز تنش­ هاي قومي گرديد كه از آن زمان تا به حال ادامه يافته است. شايد تجويز هويت يكپارچه و تام، خالص و ناب، تك­ انگار و تك­ گو، براي دوره­اي به همراه خشونت، همبستگي جامعه ايراني را به دنبال داشت، ولي ادامه اين سياست­هاي خالص‌سازي كه همراه با انهدام و تخريب سنت­ها و آداب و زبان ديگر اقوام ايراني بود، تبعات جبران­ناپذيري به وجود آوردكه گاهي تماميت ارضي كشور را در آستانه انحلال قرار داد. هدف پژوهش حاضر بررسي تاثير اعمال ايدئولوژي ناسيوناليسم رضاخاني در آذربايجان است تا گوشه­اي از علل بر ساخته­ شدن گسست هويت قومي در اين دوره مورد تحليل و نقد جامعه‌شناسانه قرار گيرد.

Iran's history of identity in Reza shah period is full of discontinuities. The change in identity paradigm into identification based on modernity is the most important fact in discontinuities of Iran's social identity. Reza shah based his ruling on concentration and nationalism, and according to this ideology did a great deal of actions. Besides positive and negative effects of integration ideology in Iran's society in that time, its consequences in Azerbaijan led to identity break-ups and ethnicity tensions that continued until present time. Perhaps, prescribing integrative, pure, unique, and soliloquist identity for a period with violence cased social solidarity in Iran, but following purification policies besides the destruction of customs, traditions, and languages of other ethnics had irreparable effects which sometimes damaged territorial integrity. In this paper, Rezashah's nationalism ideology in Azerbaijan was analyzed in order to make a picture of the reasons of construction of ethnic identity discontinuities in these decades.