تدوين مدل پيش بيني اعتياد به اينترنت بر اساس كيفيت زندگي و رضايت از زندگي: نقش واسطه اي راهبردهاي مقابله با استرس

Internet addiction prediction modeling based on quality of life and life satisfaction: the mediating role of stress coping strategies

زمينه: اعتياد به اينترنت مي ­تواند آسيب ­هاي روانشناختي در برداشته باشد. متغيرهاي متعددي مي ­توانند در اعتياد به اينترنت نقش داشته باشند كه مي ­توان به كيفيت زندگي، رضايت از زندگي و راهبردهاي مقابله با استرس اشاره كرد. مسئله تحقيق اين است كه آيا راهبردهاي مقابله با استرس در رابطه بين كيفيت زندگي و رضايت از زندگي با اعتياد به اينترنت، نقش واسطه ­اي ايفا مي ­كنند؟ هدف: اين مطالعه با هدف بررسي تدوين مدل پيش­ بيني اعتياد به اينترنت بر اساس كيفيت زندگي و رضايت از زندگي با نقش واسطه ­اي راهبردهاي مقابله با استرس انجام گرديد. روش: طرح پژوهش توصيفي از نوع همبستگي بود. جامعه آماري پژوهش، دانشجويان دانشگاه­ هاي علامه طباطبائي و الزهرا (س) در سال 98-1397 بودند. روش نمونه­ گيري به‌صورت در دسترس بود، به اين صورت كه از بين دانشجويان 300 نفر بر اساس ملاك­ هاي ورود و خروج پژوهش به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه­ هاي اعتياد به اينترنت يانگ (1996)، پرسشنامه كيفيت سازمان جهاني بهداشت (1996)، پرسشنامه رضايت از زندگي داينر و همكاران (1985) و پرسشنامه راهبردهاي مقابله ­اي بيلينگز و موس (1981) بودند. داده­ها با استفاده از آزمون همبستگي پيرسون و تحليل مسير تجزيه و تحليل شد. يافته­ ها: نتايج نشان داد كه كليه­ ي متغيرهاي پژوهش به جز راهبرد مقابله ­اي هيجان­ مدار رابطه منفي معناداري با اعتياد به اينترنت داشتند. نتايج تحليل مسير حاكي از برازش مناسب مدل بود كه در آن هم كيفيت زندگي و هم رضايت از زندگي به صورت مستقيم و غير مستقيم (از طريق راهبردهاي مقابله با استرس) اعتياد به اينترنت را پيش­بيني كردند (0/001 >p). نتيجه­ گيري: كيفيت زندگي و رضايت از زندگي در كنار ساير عوامل ازجمله شيوه­ ي مقابله با مشكلات فرد، نقشي كليدي در اعتياد به اينترنت ايفا مي ­كنند و لزوم توجه به اين عوامل در برنامه ­هاي پيشگيري ضروري است.

Background: Internet addiction can cause psychological damage. Various variables can contribute to internet addiction, such as quality of life, life satisfaction, and stress coping strategies. The research question is whether stress coping strategies play a mediating role in the relationship between quality of life and life satisfaction with internet addiction? Aims: The purpose of this study was to develop a model for predicting internet addiction based on quality of life and life satisfaction with mediating role of stress coping strategies. Method: The present research was a descriptive-correlational study. The statistical population of the study consisted of all students at Allameh Tabataba'i and Al-Zahra Universities in the year 2018-19. The sampling method was available in which 300 students were selected as sample group based on admission and exit criteria. Research tools were Young Internet Addiction Questionnaire (1996), World Health Organization Quality Questionnaire (1996), Diener et al. Life Satisfaction Questionnaire (1985), and Billings and Mouse Coping Strategies Questionnaire (1981). Data were analyzed using Pearson correlation test and path analysis. Results: The results showed that all variables of the research except for the emotion-focused coping strategy had a significant negative relationship with internet addiction. The results of the path analysis indicated that the model fit in well, in which both quality of life and life satisfaction directly and indirectly (through stress coping strategies) predicted Internet addiction (p< 0/001). Conclusions: Quality of life and life satisfaction appear to play a key role in Internet addiction, along with other factors, including how to deal with individual problems, and the need to pay attention to these factors in prevention programs.