اثربخشي آموزش مديريت استرس بر سلامت روان شناختي، خودكارآمدي و شادكامي در زنان سالمند مبتلا به افسردگي متوسط

The Effectiveness of Stress Management Training on Psychological Health, Self-Efficacy and Happiness in Elderly Women with Moderate Depression

ويژگي هاي روان شناختي سالمندان به دليل كاهش عملكردهاي جسمي و رواني افت مي كند. بنابراين، مداخله با هدف بهبود سلامت روان شناختي، خودكارآمدي و شادكامي به ويژه در سالمندان مبتلا به افسردگي داراي اهميت زيادي است. در نتيجه، اين مطالعه با هدف تعيين اثربخشي آموزش مديريت استرس بر سلامت روان شناختي، خودكارآمدي و شادكامي در زنان سالمند مبتلا به افسردگي متوسط انجام شد. پژوهش حاضر نيمه تجربي با طرح پيش آزمون و پس آزمون با گروه هاي آزمايش و كنترل بود. جامعه آماري پژوهش زنان سالمند مبتلا به افسردگي سراهاي سالمندي شهر تهران در سال 1398 بودند كه از ميان آنان 60 زن با توجه به ملاك هاي ورود به مطالعه با روش نمونه گيري هدفمند انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه مساوي جايدهي شدند. گروه آزمايش 10 جلسه 90 دقيقه اي آموزش مديريت استرس دريافت كرد و گروه كنترل آموزشي نديد. ابزار پژوهش شامل مقياس سلامت روان شناختي نجاريان و داودي، پرسشنامه خودكارآمدي شرر و همكاران، پرسشنامه شادكامي آرگايل و لو و مقياس افسردگي سالمندان يساويج و شيخ بودند. داده ها با روش تحليل كوواريانس تك متغيري در نرم افزار SPSS نسخه 22 تحليل شدند. يافته ها نشان داد گروه هاي آزمايش و كنترل از نظر سلامت روان شناختي، خودكارآمدي و شادكامي تفاوت معني داري داشتند. به عبارت ديگر، آموزش مديريت استرس باعث بهبود سلامت روان شناختي، خودكارآمدي و شادكامي در زنان سالمند مبتلا به افسردگي شد (0/01>P). با توجه به اثربخشي آموزش مديريت استرس، توصيه مي گردد كه متخصصان و درمانگران حوزه سلامت از روش آموزش مديريت استرس در كنار ساير روش هاي آموزشي براي بهبود سلامت روان شناختي، خودكارآمدي و شادكامي استفاده كنند.

The psychological characteristics of the elderly decline due to reduction of physical and mental functioning. Therefore, intervention seems to be essential specifically in elderly women suffered from moderate depression, with the aim of improving psychological health, self-efficacy and happiness. Therefore, the study aimed to determine the effectiveness of stress management training (SMT) on psychological health, self-efficacy and happiness in elderly women with moderate depression. The current study was a quasi-experimental with pretest-posttest and control group design. The statistical population included elderly women with depression residing in nursing homes of Tehran, Iran in 2019, among whom 60 women were selected through purposive sampling and inclusion criteria and allocated randomly into two equal groups. The experimental group received ten 90-minute sessions of SMT and the control group didn’t receive any training at the same time. Research tool included Najarian & Davodi’s psychological health scale, Sherer & et al.’s self-efficacy questionnaire, Argyle & Lu’s happiness questionnaire and Yesavage & Sheikh’s geriatric depression. Data were analyzed using univariate analysis of covariance (ANCOVA) in the SPSS-22 software. Results indicated that there was a significant difference between experimental and control groups in terms of psychological health, self-efficacy and happiness in posttest phase. In other words, SMT resulted in improvement of psychological health, self-efficacy and happiness in elderly women with depression (P<0.01). Given the effectiveness of SMT, it is recommended that health professionals and therapists take advantages of STM along with other training methods in order to improve the elderly’s psychological health, self-efficacy and happiness.