عنوان مقاله :
نقش ادراكات حقيقي و اعتبار در حكايتگريِ غيرذاتي
پديد آورندگان :
عاشوري ، مهدي مؤسسه پژوهشي حكمت وفلسفه , خسروپناه ، عبدالحسين پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي
كليدواژه :
ادراكات غير حقيقي , معاني ذهني , حكايتگري ذاتي , حكايتگري غير ذاتي , اعتباريات
چكيده فارسي :
از مفاد اصل امكان شناخت و رئاليسم معرفتي، وجود ادراكاتي است كه بهصورت ذاتي از معلوم حكايتگري ميكنند. اما ما در وجدان خود معاني ذهنياي را مييابيم كه نميتوان حكايتگري را ذاتي آنها دانست. هدف اصلي اين مقاله، ارائه تبييني هستيشناسانه از نحوه حكايتگري معاني و ادراكات غيرحقيقي در چهارچوب مبحث ملاك ثبوتي شناخت است. بنابراين پس از مروري بر مسائل و پيشنهادهاي مرتبط با مسئله توضيح چيستي معاني ذهني و نقادي آنها مانند نظريه شبح، حكايتگري شأني و توضيح نفسشناختي حكايتگري، تلاش ميشود براي توضيح «حكايتگري معاني و ادراكات حقيقي و غيرحقيقي»، چهارچوب واحدي ارائه دهد. ديدگاه مختار درباره مسئله حكايتگري معاني و ادراكات اين است كه معاني غيرحقيقي نه در عرض ادراكات حقيقي، بلكه در طول آن معاني از موضوع مورد مطالعه حكايت ميكنند. اين حكايتگري با توسعه مجازي و اعتباري مصاديق ادراكات حقيقي از واقعيتهايي صورت ميگيرد كه شباهت جزئي با معلوم ادراكات حقيقي دارند. در اين پيشنهاد، هم «اعتبار» و هم «شباهت جزئي» در حكايتگري غير ذاتي نقش دارد، ولي شباهت جزئي ميان «صورت ذهني» و «معلوم ادعايي» نيست. بلكه شباهت جزئي ميان «محكي حقيقي» و «محكي ادعايي» وجود دارد. صورت ذهني به صورت ذاتي حاكي از محكي حقيقي است و در قياس با معلوم ادعايي حكايتگرياش غير ذاتي دانسته ميشود.
عنوان نشريه :
فصلنامه حكمت اسلامي