بررسي نقش مالكيت دولتي بر رابطه اجتناب مالياتي و حق‌الزحمه حسابرسي: آزمون تجربي نظريه جيب بزرگ

اجتناب از ماليات منجر به عدم تقارن اطلاعات شركت‌ها مي‌شود و كيفيت اطلاعات حسابداري را تضعيف مي‌كند. حسابرسان بايد رويه‌هاي حسابرسي بيشتري را براي كنترل ريسك‌هاي حسابرسي كه ممكن است ناشي از اجتناب از ماليات باشند، اجرا كنند و در نتيجه حق‌الزحمه حسابرسي را افزايش مي‌دهند. لذا، بر اساس روند حسابرسي مبتني بر ريسك و نظريه جيب بزرگ پژوهش حاضر به بررسي رابطه بين اجتناب مالياتي و حق‌الزحمه حسابرسي و اثر تعديل‌كنندگي مالكيت دولتي در شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مي‌باشد. براي آزمون فرضيه‌هاي‌ پژوهش از اطلاعات مالي شركت‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زماني بين سال‌هاي 1392 تا 1396 استفاده شده است، به طوري‌كه پس از اعمال محدوديت‌هاي موردنظر در اين پژوهش، نمونه نهايي متشكل از 88 شركت انتخاب گرديد. پس از اندازه‌گيري متغيرهاي پژوهش از تجزيه تحليل رگرسيون خطي چند متغيره، براي آزمون فرضيه‌هاي‌ پژوهش استفاده ‌شد. آزمون فرضيه‌ها نيز با استفاده از نرم‌افزار اقتصادسنجي Eviews و تكنيك‌هاي آماري داده‌هاي تلفيقي صورت پذيرفته است. نتايج حاصل از آزمون‌هاي آماري پژوهش نشان مي دهد كه اجتناب مالياتي موجب افزايش ميزان حق الزحمه حسابرسي شركت‌ها مي‌شود. علاوه بر اين، نتايج نشان مي‌دهد كه تاثير مثبت اجتناب مالياتي بر حق‌الزحمه حسابرسي در شركت‌هاي با مالكيت دولتي به مراتب كمتر است. همچنين، نتايج آزمون تحليل حساسيت نشان داد كه استفاده از معيارهاي جايگزين براي سنجش اجتناب مالياتي نيز تاثيري بر نتايج اصلي پژوهش ندارد و نتايج پژوهش از استحكام برخوردار است.