تأثير اوزون و تابش دهي نور فرابنفش بر ميزان باقيمانده سموم و ويژگي‌هاي برگه‌ خشك شده‌ سيب تهيه شده از مناطق مختلف شهرستان اروميه

Effect of ozone washing and UV irradiation on pesticide residues and physical and sensorial properties of dried slices produced by apples obtained from various regions of Urmia city

هدف از پژوهش حاضر بررسي كارايي شستشو با اوزون و تابش دهي با نور فرابنفش در كاهش ميزان باقيمانده‌ي آفت‌كش‌ها در برگه‌ي خشك سيب بود. براي اين منظور، چهار نمونه سيب از مناطق مختلف شهرستان اروميه شامل شمس حاجيان، دره شهدا، بالانج و كشتيبان تهيه شد و تأثير اوزوناسيون سيب كامل و تابش دهي با نور UV روي برگه‌ها بر ميزان رطوبت، چگالي ظاهري و حقيقي، شاخص‌هاي رنگي و ويژگي‌هاي حسي نمونه‌ها بررسي شد. همچنين ميزان باقيمانده‌ي سموم در سيب تازه و برگه‌هاي خشك شده، توسط آزمون GC-Mass مورد مطالعه قرار گرفت. نتايج نشان داد كه بين محتواي رطوبت برگه‌ها اختلاف معني‌داري وجود نداشت (p˃0.05). اما هم محل رشد سيب و هم پيش‌تيمارهاي اعمال شده، بر روي چگالي و تخلخل نمونه‌ها اثر معني‌دار داشتند (p˂0.05). مطابق ارزيابي خصوصيات ظاهري، برگه‌ي سيب حاصل از منطقه بالانج بيشترين تغييرات رنگي (64-50) و بيشترين چروكيدگي (36-27 درصد) را داشت. هردو پيش تيمار خصوصيات رنگي برگه‌ها را بهبود دادند ولي تأثير اوزون بيشتر از UV بود. بطور كلي برگه‌هاي سيب منطقه‌ي كشتيبان كه با تلفيق اوزون و UV تيمار شده بودند كمترين شاخص قهوه‌اي شدن (28/46) و بيشترين نمرات ارزيابي حسي را نشان دادند. ميزان باقيمانده‌ي سموم تنها در سيب تازه‌ي دره شهدا و بالانج بيشتر از حد استاندارد بود. نتايج نشان داد كه تيمار اوزوناسيون و تابش UV قادرند مقدار باقيمانده‌ي آفت‌كش‌ها را در برگه‌ي سيب كاهش دهند و بسته به نوع آفت‌كش، اين كاهش بين 60 تا 80 درصد گزارش شد. بطور كلي شستشو با اوزون و تابش UV روش‌هاي موثري در كاهش باقيمانده سموم در برگه‌ي خشك سيب محسوب مي‌شوند بدون اينكه تأثير منفي بر خصوصيات حسي آن داشته باشند.

The aim of this research was to evaluate the efficiency of ozone washing and UV irradiation on the decreasing of pesticide residues in dried apple slices. For this purpose, four apple samples were collected from different regions of Urmia city including Shams hajian, Darre shohada, Balanej and Kashtiban. The effects of ozonation of whole apple and UV irradiation of its slices on the moisture content, bulk and true density, color indices and sensorial attributes were investigated. Also, the amount of pesticide residues in the fresh apple and dried slices was studied by GC-Mass analysis. Results indicated that there is no significant difference between moisture content of samples (p˃0.05). But both of growth region and applied pretreatments had significant effects on density and porosity of samples (p˂0.05). According to the evaluation of optical properties, the dried slices obtained from Balanej region had the highest color changes (50-64) and shrinkage (27-36 percent). Both of pretreatments improved the color indices of samples, but the effect of ozone was more than UV. Generally, the slices that were produced from Kashtiban region and by combination of ozone and UV had the lowest browning index (28.46) and achieved the highest sensorial scores. The residual pesticides were higher than standard limits just in the samples of Darreh shoahda and Balanej. Results indicated that the ozonation and UV irradiation were able to decrease the pesticide residues in the slices between 60 to 80 percent depending to the type of pesticide. In general, ozone washing and UV irradiation are effective methods in the decreasing of pesticide residues in the dried apple slices without negative effect on their sensorial characteristics.