پديد آورندگان :
طاهري، فاطمه دانشگاه كار قزوين - دانشكده مهندسي نساجي، قزوين , صفي، مهدي دانشگاه كار قزوين - دانشكده مهندسي نساجي، قزوين , جعفري، راضيه پژوهشگاه رنگ - گروه پژوهشي فيزيك رنگ
كليدواژه :
مواد سفيدكننده نوري , خاصيت فلورسنتي , ساختار شيميايي , اثرات زيست‌محيطي
چكيده فارسي :
سفيدكنندههاي نوري تركيبات آلي بي‌‌‌رنگي هستند كه براساس سازوكار فلورسنتي، پرتو فرابنفش خورشيد (UV) را جذب و آن را در طول موج بالاتر (ناحيه آبي طيف مرئي) منتشر مي‌كنند. اين مواد ظاهر سفيد فزاينده‌اي در اجسام و از جمله منسوجات ايجاد مي‌كنند. استفاده از مواد سفيدكننده نوري با مقادير اندك در منسوجات مي‌‌‌تواند با بهبود خواص انعكاسي پارچه در ناحيه طيف مرئي، سفيدي قابل دركي را به عنوان سفيد واقعي براي تميزي و دلپذير نشان دادن ظاهر منسوجات فراهم كند. بكارگيري گسترده از سفيدكنندههاي نوري در صنعت نساجي، علاوه بر صنايع ديگر نظير شوينده‌ها، صنايع آرايشي و بهداشتي، كاغذسازي، چاپ، رنگ‌‌‌هاي پوشاننده سطوح و غيره موجب شده تا اين مواد نقشي انكار ناپذير در زندگي روزمره ايفا كنند. كارآيي اين مواد همچون ساير رنگ‌ها تحت تاثير عوامل مختلف است. اين مواد غالبا بر پايه استيلبن، كومارين، پيرازولين، نفتاليميد و نفتوكسازولين بوده كه كاربردهاي متفاوت و تمايل به الياف مختلف را موجب مي‌‌‌شود. بنابراين، با توجه به اهميت بالاي تجاري اين مواد، بررسي سازوكار سفيدگري، ساختارهاي شيميايي و همچنين خطرات احتمالي آن ضروري و همواره مورد بحث مي‌باشد. اين مقاله با هدف شناسايي بيشتر سفيدكنندههاي فلورسنت در صنعت نساجي به نحوه عملكرد و طبقه‌بندي، كاربرد و ويژگي‌‌‌ها، عوامل موثر بر كارآيي، بازار تجاري و در پايان به اثرات زيست‌محيطي آنها مي‌‌‌پردازد.
چكيده لاتين :
Optical brighteners are colorless organic compounds that, with fluorescent mechanism, absorb the sun's ultraviolet (UV) radiation and emit it at a higher wavelength (blue area of the visible spectrum). The use of optical brightener agents in small quantities can improve the reflective properties of the fabric in the visible spectrum, providing a perceptible white appearance as real white for a clean and pleasant appearance of textile. The widespread use of optical brightener agents in other industries such as detergents, cosmetics, paper, printing, coatings, etc. has made these materials an undeniable role in everyday life. The performance of these materials, like other colorants, is affected by various factors. These materials are often based on stilbene, coumarin, pyrazoline, naphthalimide and naphthoxazoline, giving different applications and affinities to different fibers. Therefore, due to the high commercial importance of these materials, investigation of bleaching mechanism, chemical structures as well as their potential hazards is necessary and always discussed. This article aims to identify more about fluorescent brighteners in the textile industry in terms of performance and classification, application and properties, factors affecting efficiency, commercial market and finally environmental impacts of them.
