كليدواژه :
حديقة الحقيقه , دبّابي , پوستگال و پوستگاله , رشتة چَه , شيرعودسوز , دست با ران قرين شدن , احمد و احمد
چكيده فارسي :
حديقة‌الحقيقه نخستين منظومۀ عرفاني زبان فارسي است كه راه را براي سروده‌شدن منظومه‌هايي مانند تحفة‌العراقين، مخزن‌الأسرار و مثنوي معنوي هموارتر كرد. اهميّت اين منظومه در ادب فارسي موجب آن شد كه استنساخ‌هاي فراواني از آن انجام گيرد و در اغلب اين كتابت‌ها، اشتباهات تازه‌تري به متن اصلي راه يابد. ازطرف‌ديگر، برخي روايت‌ها حاكي از آن است كه دست‌كم دو تحرير اصلي از حديقه انجام گرفته بوده است كه همين موضوع، درهم‌آميختگي باب‌هاي گوناگون آن را موجب شده و كار تصحيح را با دشواري‌هاي بيشتري همراه كرده است. اهميّت موضوعي و واژگاني حديقه از يك‌سو، و تحليل‌ها و تعليقات اشتباه پژوهشگران بر پاره‌اي از ابيات آن، ازجمله دلايلي بود كه موجب شد تا در اين پژوهش، به تحليل مفهومي ابياتي از اين كتاب پرداخته شود. اهميّت پژوهش، تبيين جايگاه سنايي و حديقة‌الحقيقه در ادب فارسي است و روش تحقيق، توصيفي ـ تحليلي است كه با استفاده از امكانات كتابخانه‌اي انجام شده است. عمده‌ترين دستاورد اين پژوهش، افزون بر تصحيح برخي از اشتباهات پژوهشگران اين حوزه و به‌دست‌دادن مفهوم ابياتي مبهم از حديقة‌الحقيقه، ارائۀ مفهومي جديد از واژگان، تركيبات و تعبيراتي چون دبّابي، پوستگال و پوستگاله، رشتۀ چَه، شيرعودسوز، دست با ران قرين‌شدن، احمد و احمد است كه در فرهنگ‌هاي لغت فارسي، آن مفهوم برجسته نشده است.
چكيده لاتين :
The Walled Garden of Truth is the first Persian mystical poem. It opened the way for poems such as Tuhfat al-Iraqayn, Makhzan al-Asrar, and Masnavi. The importance of this poem in Persian literature caused many copies to be made of it, and newer errors emerged in most of these copies. Some sources indicate that at least two major copies of The Walled Garden of Truth have been made, leading to differences in chaptering and difficulties in correction of the book. In addition, the book has lingual difficulties, which has also caused problems in research studies. The thematic and lexical significance of the book on the one hand, and problematic analyses and notes on some of its verses on the other, are among the reasons that a conceptual analysis of the verses of this book is carried out in this study. Adopting a descriptive-analytic method and using library facilities, the article seeks to elucidate the position of Sanai and the The Walled Garden of Truth in Persian literature. The major undertaking of this study, in addition to correcting some of the errors made to the book by scholars and obtaining the meanings of some vague verses of it, is to introduce new concepts for some of the words, compounds, and expressions — such as Dabbabi, Poostgal and Poostgaleh, Reshteye Chah, Shiroodsooz, Dast ba Ran Gharin Shodan, and Ahmad va Ahmad — used in this book and not clearly explained in Persian dictionaries.
