ارزيابي جريان زيست محيطي در رودخانه كر: رويكردي جامع با استفاده از روش مدل‌سازي پوياشناسي سيستم ها

Assessing Environmental Flow Regime in Kor River: A Holistic Approach Using System Dynamics Modeling

در دهه‌هاي اخير، كمبود بي‌سابقه منابع آب، آلودگي و تخريب اكوسيستم‌ها در بسياري از نقاط جهان محققان و سياست‌گذاران را وادار به وقف تلاش بيشتر در راستاي حفظ و احياي سلامت سامانه‌هاي آبي كرده تا به توازن ميان بشر و طبيعت دست يابند. تلاش بشر براي بهره‌برداري از جريان‌هاي طبيعي پيامدهايي را براي عملكردها و تنوع زيستي سامانه‌هاي رودخانه‌ها به دنبال داشته است. تالاب بختگان و رودخانه كر در سال‌هاي اخير به دليل عدم تأمين نياز آبي زيست‌محيطي موردنياز، با مشكل مواجه بوده‌اند. هدف اين تحقيق، ارائه يك روش‌شناسي جامع بالا به پايين براي تخمين نياز جريان زيست محيطي رودخانه كر مي باشد كه با بهره‌گيري از رويكرد سيستميك و پوياشناسي سامانه ها، علاوه بر تعيين نياز زيست محيطي آبزيان در اين رودخانه، تاثيرات تغييرات اجتماعي-اقتصادي و گزينه‌هاي سياستي ممكن بر رژيم جريان رودخانه، تحت سناريوهاي اقليمي مختلف، مورد بررسي قرار مي گيرند. مشاهده شد كه به منظور دستيابي به آب مورد نياز سيستم طبيعي و هم‌‌چنين مصرف پايدار منابع آب تجديد پذير، از منابع در دسترس براي توسعه اقتصادي كاسته خواهد شد كه اين امر به‌ ويژه بر سطح زيركشت و توسعه بخش كشاورزي اثر خواهد داشت. ادامه روند كنوني و حفظ الگوي نامناسب مصرف منجر به زوال منابع آب و تخريب كامل اكوسيستم‌ها مي‌شود.

In recent decades, the unprecedented lack of water resources, contamination and ecosystem degradation in many parts of the world have forced researchers and policy makers to devote more efforts to maintain and restore the health of water associated systems to achieve a balance between human and nature. Human efforts to maintain full natural flows have had implications on the functions and biodiversity of river systems. Lake Bakhtegan and Kor River have been degrading in recent years due to the lack of environmental protection efforts. The purpose of this paper is to provide a comprehensive top-down methodology for assessing the environmental flow of Kor River. Adopting the methodology based on the system dynamics approach, the paper will estimate the environmental flow requirement of the river under different scenarios and explores its consequences on the socio-economic part of the basin. It was observed that by supplying the water needed by the natural system, the resources available for economic development would decrease, impacting particularly the level of agricultural development. The current trends which are dominating the basin will result in deterioration of water resources and complete destruction of ecosystems.