كنترل كيفيت آماري بر‌اساس شاخص كارايي فرايندها و نمودارهاي كنترل با رويكرد فازي (مطالعه موردي: شركت‌ آب و فاضلاب شهري استان آذربايجان غربي)

Statistical quality control based on the process capability index and control charts with fuzzy approach (Case study: water and wastewater company of West Azarbaijan province)

كنترل كيفيت آماري روشي براي نظارت بر فرايند در جهت شناسايي علل اصلي تغييرات و انجام اقدامات اصلاحي مي‌باشد. نمودارهاي كنترل و كارايي فرايند دو ابزار كاربردي مهم براي كنترل كيفيت آماري محسوب مي‌شوند. در بسياري از سيستم‌هاي واقعي كه همواره اطلاعات دقيق و قطعي در دسترس نبوده و اطلاعات به صورت مبهم و فازي وجود دارد، روش‌هاي فازي با استفاده از عبارات زباني مناسب و اعداد فازي مي‌توانند بررسي دقيق‌تري از وضعيت فرايند توليد داشته باشند. در اين تحقيق نمودارهاي كنترل فازي با استفاده از قوانين فازي بسط داده شده و سپس شاخص كارايي واقعي فرايند ( ) جهت ارزيابي دقت، صحت و عملكرد فرايند توليد در حالت فازي مورد بررسي قرار گرفته‌ است. نتايج بدست آمده از بررسي‌ كيفيت كنتورهاي آب خانگي در شركت آب و فاضلاب شهري استان آذربايجان غربي نشان داد كه استفاده از قوانين فازي در مقايسه با حالت داده‌هاي غيرفازي، گزينه‌هاي تصميم‌گيري بيشتري را در اختيار تصميم-گيرندگان قرار داده و تقسيم‌بندي دقيق‌تري از كيفيت توليدات را ارائه مي‌كند. همچنين شاخص فازي كارايي واقعي فرايند با در نظر گرفتن ميانگين، مقدار هدف و واريانس فرايند بطور همزمان، مي‌تواند يك تحليل دقيق‌تر از فرايند ارائه دهد. مقادير شاخص واقعي فرايند در شركت مورد مطالعه كمتر از يك بدست آمده است كه شرايط فرايند توليد را نامساعد نشان مي‌دهد.

Statistical quality control is a method for monitoring the process to identify the underlying causes of changes and carrying out corrective actions. Process and capability control charts are two important applied tools for statistical quality control. In many actual systems in which accurate and certain information is not always available and the information is vague and fuzzy, fuzzy based methods can survey production process more precisely using appropriate linguistic terms and fuzzy numbers. In this study, fuzzy control charts are developed using fuzzy rules, and then the fuzzy actual capability index of process ( ) is investigated to evaluate the precision, accuracy and performance of production process in the fuzzy state. The results of the study on the quality of water flowmeters in the urban water and wastewater company of West Azarbaijan province showed that using fuzzy rules compared to the crisp data, provides more decision-making options to decision- makers and provides more precise division about the product quality. Also, the fuzzy actual capability index of process can propose a more precise analysis of the process taking into account the average, target value and process variance, simultaneously. The values of the fuzzy actual capability index of process in the studied case are less than one, showing that the conditions of the production process are unfavorable.