نقد نظريه تربيت اسلامي «نگاهي دوباره به تربيت اسلامي» در بوته نقد

هدف مقاله حاضر، نقد و بررسي كتاب «نگاهي دوباره به تربيت اسلامي، جلد اول» اثر آقاي دكتر خسرو باقري است. روش مورد استفاده در نقد كتاب، نقد دروني بود و در اين زمينه، كتاب در سه حوزه روش شناختي، ساختاري و محتوايي مورد بررسي قرار گرفت. در نقد روش شناختي، سه محور:  عدم توجه قابل‌قبول به اركان ديني در فهم رويكرد دين به «تربيت»؛ تأكيد بر مباني انسان شناختي و غفلت از ساير مباني موردتوجه در جريان «تربيت اسلامي» و تفكيك «تعليم» و «تربيت» و پذيرش اصالت براي هريك از آنها، مورد بررسي قرار گرفت. در نقد ساختاري، سه محور: بررسي ربط منطقي فصول، اصرار به مرحله بندي سني در تربيت و تحليل و تركيب نامناسب ويژگي هاي انسان بررسي شد و در بخش محتوايي دو محور،  تحديد تعريف «تربيت» و انحراف از معناي توافقي تربيت  و خَلط ميان «تربيت» و «اخلاق» مورد تحليل و نقد قرار گرفت. يافته هاي مطالعه انتقادي كتاب نشان داد، به‌رغم اينكه ظاهراً الگوي جديد و بديعي در پرداختن به تربيت، مطرح شده است، اما محدوديت هاي موجود در حوزه روش شناختي و الگوي مورداستفاده مؤلف در كشف تعريف تربيت و صورت بندي آن، نشان‌دهنده آن است كه نه تنها نوآوريِ كارآمدي صورت نگرفته است، بلكه با نگاه محدود به عناصر مؤثر در تربيت و خَلط ميان دو حوزه «تربيت» و «اخلاق»؛ كاركردهاي دقيق «تربيت» نيز با چالش مواجه شده است، به طوري كه مزيت هاي رقابتي آن براي گفتگو با رويكردهاي رقيب در دنياي معاصر را به شدت با چالش مواجه نموده است.