تغييرات برخي ويژگي‌هاي شيميايي مواد آلي مختلف پس از تبديل به بيوچار و هيدروچار

بيوچار و هيدروچار مواد جامد كربني هستند كه از كربونيزه‌شدن زيست‌توده‌هاي آلي توليد شده و باعث ترسيب كربن و بهبود حاصلخيزي خاك مي‌شوند. هدف از اين پژوهش، تبديل زيست‌توده‌هاي مختلف شامل لجن فاضلاب، كود مرغي، تفاله چغندر قند، كاه و كلش گندم و ضايعات چوب سيب به بيوچار و هيدروچار و بررسي ويژگي‌هاي شيميايي آن‌ها بود. همچنين، با استفاده از يك آزمايش گلخانه‌اي به‌صورت فاكتوريل در قالب ‏طرح پايه كاملاً تصادفي با 3 تكرار، ‏اثر بيوچار و هيدروچار چوب سيب در حضور و عدم حضور كود ‏مونوكلسيم فسفات بر pH، EC و غلظت فسفر، پتاسيم و سديم فراهم خاك بررسي ‏شد. براي توليد بيوچار از فرايند گرماكافت آهسته با دماي 500 درجه سلسيوس و مدت يك ساعت و براي توليد هيدروچار از فرايند كربونيزه‌شدن گرمآبي در دماي 180 درجه سلسيوس، فشار 11 بار و مدت 12 ساعت استفاده شد. بعد از تبديل زيست‌توده‌ها به بيوچار و هيدروچار، درصد عملكرد بيوچارها و هيدروچارها و pH، EC، درصد خاكستر و غلظت عناصر نيتروژن، فسفر، پتاسيم، كلسيم، منيزيم، سديم، آهن، منگنز، مس و روي در زيست‌توده، بيوچار و هيدروچارهاي توليد شده بررسي شد. نتايج نشان داد كه درصد خاكستر و غلظت عناصر در زيست‌توده، بيوچار و هيدروچار كود مرغي و لجن فاضلاب بيشتر از تفاله چغندر قند، كاه و كلش گندم و ضايعات چوب سيب بود. pH همه بيوچارها بيشتر از 7 و pH همه هيدروچارها (به جز هيدروچار كود مرغي) كمتر از 7 بود. با مصرف بيوچار چوب در خاك، pH خاك افزايش و با مصرف توأم هيدروچار چوب و كود فسفر در خاك، pH خاك كاهش يافت. در هر دو حالت با و بدون مصرف كود فسفر در خاك، pH و EC خاك در حضور هيدروچار كمتر از بيوچار بود. بين كود فسفر و بيوچار و هيدروچار در افزايش فسفر فراهم خاك يك برهم كنش هم افزايي مشاهده شد. اثر مصرف بيوچار، هيدروچار و كود فسفر بر پتاسيم و سديم فراهم خاك معنادار نشد. باتوجه‌به pH اسيدي هيدروچارهاي مورد مطالعه و افزايش غلظت برخي عناصر غذايي در بيوچارها و هيدروچارهاي مورد مطالعه، مصرف بيوچار و هيدروچار همراه با كود فسفر در خاك هاي آهكي مي‌تواند توصيه شود.