بررسي خصوصيات هيدروشيميايي آب زيرزميني و روند تكامل شوري آن در دشت سمنان

دشت سمنان واقع در دامنه جنوبي رشته كوه‌‌هاي البرز و در شمال كوير مركزي،داراي اقليم خشك و نيمه خشك مي‌‌باشد. در اين تحقيق جهت دستيابي به خصوصيات هيدروشيميايي آب زيرزميني در دشت سمنان از نتايج آناليزهاي يون‌‌هاي اصلي در 35 حلقه چاه و قنات و مقادير ايزوتوپ‌هاي اكسيژن 18 و دوتريم در 5 حلقه چاه و يك نمونه آب رودخانه استفاده شده است. از تحليل خوشه‌‌ايسلسله مراتبي (HCA) جهت تفكيك نمونه‌‌هاي آب و تقسيم‌بندي آن‌ها استفاده شده است. نتايج نشان مي‌دهد كه مي‌‌توان نمونه‌‌ها را در سه گروه اصلي شامل (1) آب‌هايي با بيشترين مقدار بي‌‌كربنات و كمترين مقدار جامد محلول، (2) آب‌هاي با بيشترين مقدار سولفات، و (3) آب‌هاي كلروره با حداكثر شوري تقسيم‌‌بندي نمود.بررسي موقعيت مكاني نمونه‌‌ها نشان مي‌دهد كه نمونه‌‌هاي متعلق به هر گروه در محدوده‌‌اي مشخص واقع شده‌‌اند كه نشان‌‌دهنده فرايندهاي اثرگذار مشابه بر كيفيت آب در هر گروه مي‌باشند. محاسبه انديس اشباع كاني‌ها با استفاده از نرم‌افزارPHREEQC نشان داد كه نمونه‌‌ها نسبت به كاني‌‌هاي كربناته فوق اشباع و نسبت به ژيپس و انيدريت تحت اشباع و نزديك به اشباع و نسبت به نمك طعام تحت اشباع مي‌‌باشند. با توجه به نتايج بهدست آمده ازآناليزهاي ايزوتوپي، بررسي ضريب همبستگي و نسبت‌‌هاي يوني، محاسبه شاخص كلروالكالن و ترسيم نمودار گيبس تركيب شيميايي آب ‌‌زيرزميني در دشت سمنان به وسيله نفوذ آب شور رودخانه آبگرم، انحلال نمك‌‌ها، زمان ماندگاري، هوازدگي سيليكات‌‌ها، تبادل كاتيوني، تبخير و آب برگشت كشاورزي كنترل مي‌‌شود.