عنوان مقاله :
بهينهسازي بهرهبرداري تلفيقي از منابع آبهاي سطحي، زيرزميني و نامتعارف دشت هشتگرد
پديد آورندگان :
علوياني ، فريبا دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي , صدقي ، حسين دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي , اصغري مقدم ، اصغر دانشگاه تبريز - دانشكده علوم طبيعي , بابازاده ، حسين دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي
كليدواژه :
آبهاي غيرمتعارف , بهرهبرداري تلفيقي , مدل بهينهسازي , مدل شبيهسازي
چكيده فارسي :
بهرهبرداري تلفيقي منابع آبهاي سطحي، زيرزميني و نامتعارف در مقايسه با بهرهبرداري جداگانه اين منابع، منجر به افزايش اعتمادپذيري و كاهش كمبودها و هزينههاي بهرهبرداري ميگردد. در اين تحقيق دو گزينه بهرهبرداري از آب زيرزميني و بهرهبرداري تلفيقي منابع آب حوضه هشتگرد در قالب مدلهاي تركيبي مورد توجه قرار گرفت. به اين منظور دو مدل شبيهسازي و بهينهسازي به نامهايGMS و PSO به ترتيب براي محاسبهي بيلان آب زيرزميني و بهرهبرداري تلفيقي منابع آب، هر دو با هدف حداقلسازي افت تراز آبخوان ارائه شده است. در اين رويكرد ابتدا رفتار آب زيرزميني به كمك نرمافزار مدل شبيهسازي مادفلو در قالب پارامترهاي هيدروديناميكي و بيلان آبخوان مشخص شد و سپس اين مقادير در مدل بهينهسازي قرار گرفت. نتايج مدل شبيهسازي نشان داد كه در شرايط ناپايدار براي سال آبي 91-90 بيلان آب زيرزميني دشت هشتگرد منفي، تقريباً سالانه برابر با 17 ميليون مترمكعب است. نتيجه حل مدل بهينهسازي نشان داد كه بيشترين افزايش ذخيره مخزن در تمام زونها به ترتيب مربوط به ماههاي آبان، فروردين و بهمن ميباشد. در هر چهار زون مقدار برداشت آبزيرزميني به طور متوسط براي 60 درصد ماهها، با حد مرزي ذخيره آبخوان روبه رو هستند. بر اساس شرايط حاكم بر منطقه و نتايج به دست آمده از مدلها، با استفاده حداكثري از آبهاي سطحي، برگشتي و آبهاي نامتعارف ميتوان تا حد امكان از كاهش سطح آب زيرزميني جلوگيري كرد. به طوري كه در ماههايي كه مقدار ذخيره برابر صفر است نبايد بيش از مقادير ارائه شده از آب زيرزميني برداشت شود. بنابراين بهترين راهكار استفاده تركيبي از همه منابع آبي موجود در هر زون براي مديريت منابع آب و جلوگيري از افزايش برداشت در مناطقي با نياز آبي بالا مي باشد.
عنوان نشريه :
هيدروژيولوژي