تغييرات زماني و مكاني شاخص خشكسالي آب زيرزميني، مطالعه موردي: حوزه آبريز زهره-جراحي

با توجه به اهميت زياد منابع آب زيرزميني در كشور، مطالعه خشكسالي‌هاي هيدروژئولوژيكي و عوامل مؤثر بر افت سطح آب‌هاي زيرزميني در راستاي ارائه راهكارهاي مديريتي اين منابع حياتي ضروري است. هدف اين تحقيق، تحليل روند تغييرات آب زيرزميني و ارزيابي خشكسالي آب زيرزميني در حوزه آبريز زهره جراحي با استفاده از شاخص‌هاي خشكسالي GRI و SDI در يك دوره آماري ده ساله (1395-1385) مي‌باشد. نتايج نشان داد، در بيشتر محدوده‌هاي مطالعاتي همبستگي بين شاخص‌هاي GRI و SDI وجود دارد. البته در برخي موارد تأثير خشكسالي هيدرولوژي بر آبهاي زيرزميني با تأخير زماني 6 ماه تا يك ساله صورت مي‌گيرد. به طور كلي شاخص خشكسالي GRI در طول دوره آماري ده ساله حوزه آبريز زهره جراحي، در مركز و حوالي غرب حوزه آبريز مذكور و بخصوص محدوده مطالعاتي امام زاده جعفر نمايان‌تر مي‌باشد. مربوط به محدوده مطالعاتي امام زاده جعفر مي باشد. همچنين، در سال‌هاي پاياني اين دوره آماري محدوده‌هاي مطالعاتي در جنوب شرقي حوزه نيز درگير خشكسالي‌هاي شديدتري شده‌اند كه با مقادير شاخص SDI نيز انطباق دارد. در سال آبي 95-1394 آب هاي زيرزميني محدوده مطالعاتي ليشتر طبق شاخص GRI داراي ترسالي شديد با مقدار شاخص 1.60 بوده است و همچنين طبق اين شاخص در همين سال خشكسالي متوسط با مقدار شاخص 1.42 در محدوده مطالعاتي فهليان رخ داده است. اگرچه در بيشتر موارد وقوع خشكسالي اقليمي و به تبع آن خشكسالي هيدرولوژي باعث افت سطح آب زيرزميني در حوزه شده است؛ اما نتايج مقايسه بين دو نوع خشكسالي نشان مي‌دهد كه عوامل ديگري همچون برداشت بيش از حد از منابع آب زيرزميني نيز در اين امر مؤثر هستند.