عنوان مقاله :
ارزيابي آسيبپذيري آبخوانهاي چندگانه با استفاده از روشهاي DRASTIC، SINTACS
پديد آورندگان :
نديري ، عطا الله دانشگاه تبريز - دانشكده علوم طبيعي - گروه علوم زمين , صدقي ، زهرا دانشگاه تبريز - دانشكده علوم طبيعي
كليدواژه :
آسيبپذيري , آبخوان چندگانه , دشت ورزقان , SINTACS , Corrected SINTACS , DRASTIC
چكيده فارسي :
منابع آب زيرزميني در محدوده ورزقان به عنوان منبع اصلي آب مورد نياز براي شرب، صنعت و كشاورزي و همچنين به دليل حضور معادن مس، كائولين و موليبدن و نيز توسعه وسيع دامداري شديدا تحت تاثير شيرابه حاصل از مواد معدني و كودهاي نيتراته و فضولات حيواني ميباشند كه باعث افزايش مقادير نيترات تا 5 برابر استاندارد سازمان بهداشت جهاني (WHO) شده است. لذا ارزيابي آسيبپذيري و حفاظت از منابع آب زيرزميني در اين منطقه از اهميت بالايي برخوردار است. در اين تحقيق، از مدلهاي دراستيك و سينتكس، براي ارزيابي آسيبپذيري ذاتي آبخوان چندگانه (آزاد و تحت فشار) دشت ورزقان استفاده شده است. مدل سينتكس براي اولين بار تصحيح و براي آبخوان تحت فشار نيز استفاده شد. براي صحتسنجي اين مدلها از دادههاي غلظت نيترات و ضريب همبستگي آن با شاخص آسيبپذيري در منطقه استفاده شد، نتايج مقايسه نشان داد كه مدل دراستيك با داشتن ضريب همبستگي(R^2) و شاخص همبستگي(CI) بالاتر نسبت به مدل سينتكس روش بهتري براي ارزيابي آسيبپذيري آبخوان آزاد دشت ورزقان ميباشد. با اين وجود، مدل سينتكس تصحيحشده نتيجه بهتري را نسبت به دراستيك براي آبخوان تحت فشار ارائه داده است. بر اساس نتايج بهترين مدلها، براي آبخوان آزاد 33، 59، 8 درصد و براي آبخوان تحت فشار 26، 53، 21 درصد به ترتيب در مناطق با آسيبپذيري كم، متوسط و زياد واقع شده اند. بر اساس نتايج بهترين مدلها بخشهاي شرقي و مركزي آبخوان آزاد و قسمت جنوبي آبخوان تحت فشار كه ضخامت لايه نفوذناپذير كمتري دارد به عنوان مناطق آسيبپذير معرفي شده است.
عنوان نشريه :
هيدروژيولوژي