مفهوم خشونت در گفتمان با نگاهي به فيلم پنهان اثر ميشائل هانكه

با وجود گستردگي طيف معاني گفتمان در نظريه‌هاي مختلف ادبي و فرهنگي، منظور مورد نظر اين مقاله، گفتمان از منظر ميشل فوكو است كه به مجموعه‌ قواعد و ارزش‌هاي حاكم بر هر عصر كه طي فرايند طرد و حذف حاكميت يافته و حقيقي تلقي مي‌شود، اطلاق مي‌گردد. گفتمان در اين مفهوم دربردارنده‌ي حذف‌ها و خشونت‌هايي است كه از سوي ساختارهاي قدرت اعمال شده و آن را مرزبندي مي‌كنند. سينما به عنوان يكي از ابزراهاي قدرت در القاي گفتمان حاكم و روند انقيادسازي افراد نقش مؤثري داشته و با استفاده از مفاهيم خشونت‌آميزي چون مونتاژ، نگاه خيره، مفهوم دوخت و به ويژه خاصيت آپاراتوسي، بيننده را به واقعي پنداشتن توهمات سينمايي وامي‌دارد. هدف از اين پژوهش، بررسي چگونگي كاستن ابعاد مختلف خشونت در فيلم پنهان با استفاده از كمترين تكنيك‌هاي خشونت‌آميز سينمايي است. از اين رو با استفاده از روش تحليلي توصيفي و با تكيه بر مطالعات كتابخانه‌اي اين نكته محرز شده است كه فيلم پنهان، در پرداخت به خشونت روندي معكوس در پيش گرفته و اين فرضيه‌ را به اثبات رسانيده كه با پرهيز از به‌ كارگيري مفاهيم خشونت‌آميز سينمايي تنها به نقد خشونت پرداخته است و خود حتي با نمايش صحنه‌هاي مختلف خشونت، فيلمي خشن محسوب نمي‌شود.